Δόξα τω Θεώ, πάντων ένεκεν. - Αγ. Ιωάννης Χρυσόστομος

Δευτέρα 30 Ιανουαρίου 2012

π. Στέφανος Αναγνωστόπουλος

Τι πρέπει να κάνουμε, όταν είμαστε πληγωμένοι. Αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτου

Όταν βρίσκεσαι πληγωμένος, επειδή έπεσες σε κάποιο αμάρτημα λόγω αδυναμίας σου ή καμιά φορά με τη θέλησή σου μη δειλιάσεις· ούτε να ταραχθείς γι’ αυτό, αλλά αφού επιστρέψεις αμέσως στον Θεό, μίλησε έτσι: «Βλέπε, Κύριέ μου· έκανα τέτοια πράγματα, σαν τέτοιος που είμαι· ούτε ήταν δυνατό να περίμενες και τίποτε άλλο από εμένα τον τόσο κακοπροαίρετο και αδύνατο, παρά ξεπεσμό και γκρέμισμα».

Και ευχαρίστησέ τον και αγάπησέ τον περισσότερο παρά ποτέ, θαυμάζοντας την τόσο μεγάλη ευσπλαχνία του, διότι μολονότι λυπήθηκε από σένα, πάλι σου δίνει το δεξί του χέρι και σε βοηθάει, για να μη ξαναπέσεις στην αμαρτία· τελευταία, πες με μεγάλο θάρρος στη μεγάλη ευσπλαχνία του: «Εσύ, Κύριέ μου, συγχώρησέ με και μην επιτρέψεις στο εξής να ζω χωρισμένος από σένα, ούτε να απομακρυνθώ ποτέ, ούτε να σε λυπήσω πλέον».

Και κάνοντας έτσι, μη σκεφτείς αν σε συγχώρεσε, διότι αυτό δεν είναι τίποτε άλλο, παρά υπερηφάνεια, ενόχληση του νου, χάσιμο του καιρού και απάτη του διαβόλου, χρωματισμένη με διάφορες καλές προφάσεις. Γι’ αυτό, αφήνοντας τον εαυτό σου ελεύθερο στα ελεήμονα χέρια του Θεού, ακολούθησε την άσκησή σου, σαν να μην είχες πέσει.
Και αν συμβεί εξ’ αιτίας της αδυναμίας σου να αμαρτήσεις πολλές φορές την ημέρα, κάνε αυτό που σου είπα όλες τις φορές, όχι με μικρότερη ελπίδα στον Θεό. Και κατηγορώντας περισσότερο τον εαυτό σου και μισώντας την αμαρτία περισσότερο, αγωνίσου να ζεις με μεγαλύτερη προφύλαξη.

Αυτή η εκγύμναση δεν αρέσει στον διάβολο· γιατί βλέπει πως αρέσει πολύ στον Θεό, επειδή και μένει ντροπιασμένος ο αντίπαλος, βλέποντας ότι νικήθηκε από εκείνον, που αυτός είχε πριν νικήσει. Γι’ αυτό και χρησιμοποιεί διαφορετικούς τρόπους για να μας εμποδίσει, να μην το κάνουμε. Και πολλές φορές πετυχαίνει το σκοπό του εξ’ αιτίας της αμέλειάς μας και της μικρής φροντίδας που έχουμε στον εαυτό μας.[…]Ο τρόπος λοιπόν, για να αποκτήσεις την ειρήνη, είναι ο εξής· να ξεχάσεις τελείως την πτώση και την αμαρτία σου και να παραδοθείς στη σκέψη της μεγάλης αγαθότητας του Θεού· και ότι, αυτός μένει πολύ πρόθυμος και επιθυμεί να συγχωρέσει κάθε αμαρτία, όσο και αν είναι βαριά, προσκαλώντας τον αμαρτωλό με διάφορους τρόπους και μέσα από διάφορους δρόμους, για να έλθει σε συναίσθηση και να ενωθεί μαζί του σε αυτήν τη ζωή με την χάρι του· στην δε άλλη να τον αγιάσει με τη δόξα του και να τον κάνει αιώνια μακάριο. Κατόπιν, όταν έλθει η ώρα της εξομολογήσεως, την οποία σε προτρέπω να κάνεις πολύ συχνά, θυμήσου όλες σου τις αμαρτίες, και με νέο πόνο και λύπη, φανέρωσέ τες όλες στον Πνευματικό σου και κάνε με προθυμία τον κανόνα που θα σου ορίσει.

(Από τον “Αόρατο Πόλεμο” του αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτου)

Οι Τρεις Ιεράρχες και η Ελληνική φιλοσοφία

π. Γεωργίου Δ. Μεταλληνού, Ομοτ. Καθηγητού Παν/μίου Αθηνών

 Είναι, βέβαια, αδύνατο να κατανοηθεί με πληρότητα και ακρίβεια η στάση αυτή των Τριών Ιεραρχών απέναντι στην αρχαία σοφία, αν δεν ληφθεί υπόψη η ουσία του Χριστιανισμού στην αυθεντική του έκφραση και βίωση, ως ποιμαντικής θεραπευτικής της ανθρώπινης ύπαρξης, με μοναδικό στόχο την θέωση του ανθρώπου και τον αγιασμό του κόσμου και των ανθρωπίνων. Μέσα στην σωτηριολογική προοπτική του ο Χριστιανισμός των Αγίων (αυτή είναι η Ορθοδοξία) είναι πολύ διαφορετικός από τον θρησκειοποιημένο Χριστιανισμό του ευσεβιστικού ηθικισμού, αλλά και τον -κατά κανόνα- εκκοσμικευμένο Χριστιανισμό της διανόησης, ακόμη και της χριστιανικής. Οι Τρεις Ιεράρχες είναι άγιοι, θεούμενοι, και ως άγιοι σκέπτονται και ενεργούν. Αυθεντική φιλοσοφία γι’ αυτούς είναι εκείνη που οδηγεί στην «ζήτηση της αληθείας», όπως συνόψισε άλλωστε την ουσία της ελληνικής φιλοσοφίας, στην θετική του αξιολόγηση γι’ αυτήν, Κλήμης ο Αλεξανδρεύς (ί215). Η ελληνική φιλοσοφία, ως όλο, αναπτύσσει αυτή τη στάση, αλλά το περιεχόμενό της, πάλιν ως ολότητα, δεν είναι δυνατόν να βρει αστασίαστα χριστιανική κατάφαση, ως καρπός του πτωτικού ανθρώπου, έστω και αν είναι γέννημα της λυτρωτικής του αγωνίας για εύρεση της οντολογικής αλήθειας. Η σύγχυση των ερευνητών στο σημείο αυτό έγκειται στο γεγονός ότι δεν κατανοείται σαφώς η διάκριση των Τριών Ιεραρχών και των Αγίων της πίστεως μας μεταξύ ελληνικότητας, που γίνεται δεκτή ως παιδευτικό αγαθό -και αυτό εκλεκτικά- και ελληνικής μεταφυσικής σκέψης, που απορρίπτεται, διότι βρίσκεται σε σαφή αντίθεση προς την χριστιανική Θεολογία και την ποιμαντική τους.
Οι Τρεις Ιεράρχες, όπως όλοι οι Πατέρες και Διδάσκαλοι του εκκλησιαστικού σώματος, συγκλίνουν σε μιαν ενιαία στάση απέναντι στην αρχαία σοφία. Την αποτιμούν θετικά ως ένα σημείο, όταν την προσεγγίζουν «αυτοτελώς», ως ιστορικό μέγεθος, που ενσαρκώνει τη λυτρωτική αναζήτηση του ελληνικού πνεύματος. Πουθενά όμως δεν φθάνουν σε σημείο οι Πατέρες μας να αποδώσουν σωτηριολογικό χαρακτήρα στην θύραθεν σοφία. Αντίθετα είναι απέναντι της απορριπτικοί, όταν οι δύο σοφίες προσεγγίζονται συγκριτικά. Στην περίπτωση αυτή η θύραθεν σοφία κρίνεται ως αδύναμη να συμβάλει στην χαρισματική μεταμόρφωση και πνευματική αλλοίωση του εν Χριστώ ανθρώπου. Άλλωστε το ανθρωπολογικό πρότυπο της πατερικής χριστιανικότητας δεν είναι ο «καλός καγαθός» άν­θρωπος, αλλά ο κατά χάρη θεός, ο Άγιος. Εξάλλου, από το έργο τους προκύπτει ότι και η χρήση τη φιλοσοφικής μεθόδου στη θεολόγηση συνιστά ουσιαστικό κίνδυνο, εφόσον η Θεολογία των Αγίων (ως περιεχόμενο και όχι ως διατύπωση) δεν είναι υπόθεση διανοητική, αλλά φωτισμού του Αγίου Πνεύματος. Σ’ αυτό το πλαίσιο οι κοσμολογικές αρχές των Ελλήνων φιλοσόφων (αιωνιότητα και ανακύκληση του κόσμου, δημιουργία εξ αναγκαιότητος κ.λπ.), ως και οι ανθρωπολογικές (στα θέματα λ.χ. της ελευθερίας και αθανασίας του ανθρώπου και κυρίως στην έννοια του προσώπου) έμειναν τελείως ξένες σ’ αυτό που ονομάζεται χριστιανική Ορθοδοξία. Στην θεολόγησή τους οι Άγιοι δεν είναι ούτε πλατωνικοί, ούτε αριστοτελικοί, ούτε νεο­πλατωνικοί, αλλά συνεχίζουν την προφητική και καινοδιαθηκική παράδοση. Γι’ αυτό ταυτίζονται με τον Απόστολο Παύλο και την στάση του απέναντι στην «σοφίαν του κόσμου τούτου».
Ο Θεός των φιλοσόφων και της φιλοσοφίας ουδεμία έχει σχέση με τον Θεό των Αγίων μας. Στην διαδικασία της πνευματικής προόδου, που οδηγεί στην «θέα του Θεού», η σοφία του κόσμου τούτου αποδεικνύεται περιττή. Άλλωστε, χριστιανικά η σωτηρία δεν είναι υπόθεση μόνο των σοφών και εγγραμμάτων, αλλά κάθε ανθρώπου, ανεξάρτητα από την παιδεία και τις γνώσεις του. Δεν είναι, συνεπώς, περίεργο, ότι στην πίστη μας Μέγας ονομάζεται ο πανεπιστήμονας Βασίλειος, αλλά και ο τελείως απαίδευτος, κατά κόσμο, Αντώνιος, κάτοχος όμως εξίσου με τον Μέγα Βασίλειο της θείας σοφίας.
Οι Πατέρες, που απέκτησαν σχολική παιδεία, γνωρίζουν την ιστορία της φιλοσοφίας, αλλά δεν θέλουν να είναι φιλόσοφοι, ούτε υποδουλώνονται στην φιλοσοφία, όπως οι αιρετικοί, συμφύροντας την Θεολογία τους με τις διάφορες φιλοσοφικές θεωρίες. Οι Πατέρες, ως Άγιοι, εντάσσονται ολόκληροι στο σώμα του Χριστού, «βαπτίζοντας» σ’ αυτό όλη την ύπαρξή τους, επιτυγχάνοντας δηλαδή, τον θάνατο και την εν Χριστώ ανάστασή τους. Οι Πατέρες μένουν ανεπηρέαστοι από τη φιλοσοφία, ακόμη και όταν, λόγω της παιδείας τους, χρησιμοποιούν γλώσσα φιλοσοφική στην θεολογία τους, που και αυτή «βαπτίζεται» στην θεία αποκάλυψη και ανανοηματοδοτείται. Αυτό αποσαφηνίζει ο άγιος Γρηγόριος Παλαμάς, συνεχιστής της ταυτότητας και παράδοσης των Τριών Ιεραρχών. «Καν τις των Πατέρων τα αυτά τοις έξω φθέγγηται, αλλά έπη των ρημάτων μόνον, επί δε των νοημάτων πολύ το μεταξύ. Νουν γαρ ούτοι, κατά Παύλον, έχουσι Χριστού, εκείνοι δε, ει μη τι και χείρον, εξ ανθρωπίνης διανοίας φθέγγονται».
Η στάση, λοιπόν, των Τριών Ιεραρχών έναντι της φιλοσοφίας δεν μπορεί να χαρακτηρισθεί εχθρική ή πολύ περισσότερο ανθελληνική. Ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος, σε στιγμές συναισθηματικής έξαρσης θα ομολογήσει, τί τον συνδέει, ως Χριστιανό Έλληνα, με την ‘Ελλάδα:
«Ελλάς εμή, νεότης φίλη, και όσσα πέπασμαι,
και δέμας, ως Χριστώ είξατε προφρονέως»!
Δηλαδή, «Ελλάδα μου και νιότη αγαπητή, κι όλα όσα απέκτησα και σώμα. Πόσο πρόθυμα δοθήκατε στον Χριστό! Η “Ελλάδα, που δέχεται και τιμά ο Γρηγόριος, είναι η Ελλάδα, που μαζί με όλα τα συστατικά της υπάρξεώς του, αυτοπροσφέρθηκαν στον Χριστό, ως ενσαρκη Πα­ναλήθεια. Αυτό ισχύει και για τους άλλους Πατέρες.
Στη σύζευξη Ελληνισμού και Χριστιανισμού οι άγιοι Πατέρες δίνουν την προτεραιότητα στην Ορθοδοξία με όλο το λυτρωτικό περιεχόμενό της, ώστε να αποφεύγεται κάθε νόθη συζυγία, όπως είναι η αίρεση. Η Ορθοδοξία διά των αγίων Πατέρων προσέλαβε τον Ελληνισμό χωρίς να υποδουλωθεί στο πρόσλημμα, αφελληνίζοντας μόνο τα στοιχεία εκείνα, που ήταν ανάγκη να αφελληνισθούν και να απομυθευθούν, ως μη προσλήψιμα. Έξω από την Ορθοδοξία έμεινε ο παγανιστικός (νόθος) ελληνισμός, ως πτώση-αμαρτία. Ο ελληνισμός, ως παιδεία, δεν απορρίπτεται. Αποκρούεται μόνον η εκφιλοσόφηση της πίστεως και απολυτοποίηση της ανθρώπινης γνώσεως, διακηρύσσεται δε, η αδυναμία της ανθρώπινης γνώσεως να οδηγήσει στην θεογνωσία, ως σωτηρία.
Ο Χριστιανισμός των Πατέρων έδωσε οριστική απάντηση στη λυτρωτική ζήτηση του Ελληνισμού, ανανοηματοδοτώντας την ιστορική πορεία του και καταξιώνοντάς τον σε ιστορική του σάρκα. Κατά τον πατερικότατο π. Γεώργιο Φλωρόφσκυ, «ο Ελληνισμός… διαμελίσθηκε από την μάχαιρα του Πνεύματος, πολώθηκε και διαιρέθηκε κι ένας “χριστιανικός ελληνισμός” δημιουργήθηκε». Ο ελληνισμός «ολοκληρώθηκε μέσα στην Εκκλησία» και με τη νέα ταυτότητά του ως Ελληνορθοδοξία -ή καλύτερα Ορθοδοξία- δοξάσθηκε και μεγαλούργησε στην κατοπινή του πορεία, ως αιώνια κατηγορία της χριστιανικής υπάρξεως.[...]

(Πηγή: π. Γεωργίου Δ. Μεταλληνού, «Στα μονοπάτια της Ρωμηοσύνης», εκδ. Αρμός (απόσπασμα από το άρθρο: Η εορτή των τριών Ιεραρχών και η “σύνθεση” Ορθοδοξίας και Ελληνικότητας, σ. 315-321.)

Οι Τρεις Ιεράρχες και η παιδεία

Μητροπολίτης Χονγκ-Κονγκ και Νοτιοανατολικής Ασίας Νεκτάριος (Τσίλης)


Τον ενδέκατο αιώνα, την εποχή του αυτοκράτορα Αλεξίου Κομνηνού, καθιερώθηκε ο κοινός εορτασμός τριών μεγάλων Πατέρων της Εκκλησίας, του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου, Αρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως, του Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου, Αρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως, και του Αγίου Βασιλείου του Μεγάλου, Αρχιεπισκόπου Καισαρείας Καππαδοκίας, για να τιμηθεί η υπέρτατη προσφορά τους στην παιδεία, η ακλόνητη και θερμουργός πίστη πρός τον Θεό και η απαράμιλλη ποιμαντορική και φιλανθρωπική τους δράση.
Από τότε επικράτησε εθιμοτυπικά η εορτή των Τριών Ιεραρχών να σχετίζεται με την παιδεία και τα ελληνικά γράμματα, έθος που συνεχίστηκε και κατά τη περίοδο της Τουρκοκρατίας, οπότε και πήρε εθνικό χαρακτήρα. Στους Τούρκους εμφανιζόταν ως θρησκευτική εορτή και ημέρα εξέτασης της προόδου των μαθητών, αλλά ουσιαστικά οι παπάδες-δάσκαλοι καλλιεργούσαν στα Ελληνόπουλα τον πόθο για ελευθερία.
Μετά την απελευθέρωση αναγνωρίστηκε επίσημα ως η πιό λαμπρή εορτή των ελληνικών σχολείων και της εκπαίδευσης γενικότερα, πρώτα από το Πανεπιστήμιο Αθηνών, με απόφαση της Συγκλήτου το σχολικό έτος 1843-44, και αργότερα πια νομοθετικά από την ελληνική πολιτεία.
Στα στενά όρια ενός άρθρου δεν είναι δυνατόν να παρουσιάσουμε με πληρότητα το πολυσχιδές έργο καί την τεράστια προσφορά των Τριών Ιεραρχών, γι’ αυτό και θα παρουσιάσουμε μόνο μερικά και κυρίως πρακτικά σημεία από τη σχέση τους με την παιδεία και την παιδαγωγία των νέων.
Και οι τρείς μεγάλοι Πατέρες από την παιδική τους ηλικία αγάπησαν ολόψυχα την παιδεία, αναζήτησαν τη γνώση και αφιερώθηκαν με ζήλο στην επιστήμη.
Ο Μέγας Βασίλειος μετά τα εγκύκλια μαθήματα που έλαβε από τον πατέρα του, σπούδασε στις περίφημες σχολές της Καισάρειας και αργότερα έκανε ανώτερες σπουδές στην Κωνσταντινούπολη. Το 351 μ.Χ. μετέβη στην Αθήνα, όπου σπούδασε ρητορική, φιλοσοφία, διαλεκτική, αστρονομία, γεωμετρία και ιατρική.
Στα έργα του αργότερα και κυρίως στην Εξαήμερό του, φανερώνει την αριστοτεχνική χρήση του ελληνικού λόγου και την εκπληκτική γνώση των αρχαίων Ελλήνων φιλοσόφων και των επιστημονικών δεδομένων της εποχής του.
Ο Άγιος Γρηγόριος διδάχθηκε τα εγκύκλια γράμματα μάλλον στη Ναζιανζό και συνέχισε τις σπουδές του στην Καισάρεια, στην Αλεξάνδρεια και στην Αθήνα. Στην Αθήνα υπήρξε συμφοιτητής με τον Μέγα Βασίλειο και σπούδασε με ξεχωριστό ζήλο φιλοσοφία, ρητορική, μουσική, αστρονομία και γεωμετρία. Εντυπωσίασε τόσο πολύ τους καθηγητές του, ώστε, μετά το πέρας των σπουδών του, τον εξανάγκασαν να παραμείνει στην Αθήνα και να διδάξει φιλοσοφία και ρητορική. Αναδείχθηκε απαράμιλλος χειριστής της αττικής διαλέκτου, μεγάλος ποιητής και συγγραφέας και σαγηνευτικός ομιλητής.
Ο Άγιος Ιωάννης σπούδασε στην Αντιόχεια κοντά στους φημισμένους φιλοσόφους Ανδραγάθιο και Λιβάνιο. Αμέσως μετά τις σπουδές του άσκησε το δικηγορικό επάγγελμα και αναδείχθηκε «δεινός εις το λέγειν και πείθειν». Θεωρείται ο μεγαλύτερος ρήτορας όλων των εποχών. Έλαβε το προσωνύμιο «Χρυσόστομος» για την ευγλωττία του και την καλλιέπεια των λόγων του. 
Και οι τρεις, παρ’ ότι αφιέρωσαν τα χαρίσματα και τις ικανότητές τους στην διακονία του Ευαγγελίου του Χριστού, δεν απαξίωσαν την κοσμική σοφία. Συνιστούσαν τη σοβαρή σπουδή των επιστημών και μάλιστα τόνιζαν την αξία της ελληνικής σοφίας. Όχι μόνο δεν αντιτάχθηκαν στο αρχαιοελληνικό πνεύμα, αλλά, όπως άλλωστε και όλοι οι εκκλησιαστικοί Πατέρες, προσέλαβαν όλα τα θετικά στοιχεία του Ελληνισμού. Αξιοποίησαν κατά τον καλύτερο τρόπο πολλές απόψεις και θεωρίες της ελληνικής φιλοσοφικής σκέψης, χωρίς βέβαια να αλλοιώσουν την ορθόδοξη χριστιανική αποκαλυπτική αλήθεια. Οι Πατέρες έγραφαν και εδίδασκαν κατά της ειδωλολατρικής πλάνης κι όχι εναντίον της ελληνικής παιδείας.
Ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος εξαίρει την αξία της αρχαίας ελληνικής παιδείας, συμβουλεύοντας τους νέους της εποχής του να διαβάζουν τα πάντα, αλλά να απορρίπτουν όλα τα της ειδωλολατρίας και μάλιστα ορίζει και τον τρόπο αγωγής, τον τρόπο δηλαδή με τον οποίο ο χριστιανός θα έχει την αρχαία γραμματεία ως διδάσκαλο, χρησιμοποιώντας ως παράδειγμα τον αδελφό του Μεγάλου Βασιλείου, τον Καισάριο. Ο Καισάριος επεζήτησε κάθε αρετή και μάθηση και σπούδασε ρητορική, ιατρική, γεωμετρία και αστρονομία, χωρίς όμως να αφήσει τον εαυτό του να επηρεαστεί από την επικίνδυνη πλάνη της αστρολογίας, που οδηγεί στην ειδωλολατρία.
Ο Μέγας Βασίλειος στο περίφημο σύγγραμά του, Προς τους νέους, για την επωφελή μελέτη των ελληνικών κειμένων, συνιστά τη με διάκριση χρήση της ελληνικής φιλοσοφίας, την οποία ονομάζει και «προθάλαμο της χριστιανικής αγωγής», και θεωρεί απαίδευτους όσους δεν έχουν σπουδάσει την κληρονομιά της ελληνικής σκέψης και διανόησης. Στα έργα του μεγάλου Πατρός παρελαύνουν όλοι οι μεγάλοι στοχαστές της αρχαιότητος, ο Πλάτων, ο Αριστοτέλης, οι Στωικοί, ο Πλούταρχος, ο Πλωτίνος κ.ά.
Οι τρεις Ιεράρχες αναδείχθηκαν και απαράμιλλοι παιδαγωγοί. Οι συμβουλές και οι παραινέσεις τους προς τους γονείς, τους νέους και τους δασκάλους παραμένουν επίκαιρες μέχρι και σήμερα.
Ο ιερός Χρυσόστομος τόνιζε ότι η παιδαγωγική είναι ανώτερη από κάθε άλλη τέχνη, γιατί διαπλάθει ψυχές. Παρότρυνε τους παιδαγωγούς παράλληλα με τη μετάδοση των γνώσεων να δείχνουν αγάπη στους μαθητές τους και να σέβονται και να αναγνωρίζουν τις ιδιαιτερότητες του καθενός. Επιμένει στον χαρακτήρα του δασκάλου και συνιστά σε όποιον θέλει να αναλάβει έργο παιδαγωγού να έχει φιλοστοργία, αυταπάρνηση και διάθεση θυσίας και να είναι απαλλαγμένος από την υπερηφάνεια και την αλαζονεία. Και πάντοτε να επιβεβαιώνει όσα διδάσκει με το προσωπικό του παράδειγμα.
Ο Μέγας Βασίλειος γίνεται ακόμα πιό πρακτικός στις παιδαγωγικές του παραινέσεις. Συνιστά τα σχολεία να κατασκευάζονται σε μέρη ήσυχα και οι δάσκαλοι να προσπαθούν να ελκύσουν την εμπιστοσύνη των μαθητών τους. Κατά την ώρα της διδασκαλίας ο παιδαγωγός πρέπει να είναι σαφής και σύντομος, όχι όμως τόσο ώστε να μην προλάβουν να συγκρατήσουν οι μαθητές αυτά που λέγει. Υποδεικνύει στους παιδαγωγούς να μην ομιλούν συγχρόνως για πολλά θέματα, να επαναλαμβάνουν αυτά που λέγουν, να μην προσπαθούν να αποδείξουν τα απλά και αυταπόδεικτα, να χρησιμοποιούν πολλά παραδείγματα και γενικώς να διδάσκουν με τρόπο εποπτικό.
Ο ιερός Πατήρ είναι και πρόδρομος του επαγγελματικού προσανατολισμού. Παρακινεί τους γονείς και παιδαγωγούς στη μόρφωση των παιδιών να λαμβάνουν υπόψη τους την κλίση που έχουν στις διάφορες τέχνες. Με σοβαρότητα να δοκιμάζουν τις ικανότητες των παιδιών και ύστερα να επιλέγουν τον κατάλληλο διδάσκαλο ή τεχνίτη για να μαθητεύσουν. 
Ο Μέγας Βασίλειος, παρ’ ότι καταδικάζει την υπέρμετρη και φιλάρεσκη απασχόληση με το σώμα, δεν απαγορεύει τη σωματική άσκηση. Μάλιστα στην 74η Επιστολή του εκφράζει την έντονη λύπη του, διότι στην πατρίδα του έκλεισαν τα γυμναστήρια και οι νέοι προτιμούν τη μαλθακή ζωή και τις απολαύσεις. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι ο Βασίλειος μεταξύ των μαθημάτων που συνιστά να διδάσκονται οπωσδήποτε οι νέοι συμπεριλαμβάνει την ιστορία, τη φυσική, τη γεωμετρία, την αριθμητική και την αστρονομία, την οποία διαχωρίζει από την αστρολογία. Μάλιστα στην 135η Επιστολή του, προς τον πρεσβύτερο Διόδωρο, τονίζει ότι το διδακτικό βιβλίο πρέπει να είναι ευχάριστο και συγχρόνως «απλούν και ακατάσκευον… έχον την δύναμιν εν τοις πράγμασι».
Ο ιερός Βασίλειος, όπως και οι άλλοι δύο Ιεράρχες, τονίζει προς τους γονείς την υποχρέωση που έχουν για την ορθή ανατροφή των παιδιών τους. Καλεί τους γονείς να εκτρέφουν τα παιδιά τους σύμφωνα με τα όσα λέγει ο Απόστολος Παύλος «μετά πραότητος και μακροθυμίας, μηδεμίαν πρόφασιν το όσον επ’ αυτοίς διδόναι οργής και λύπης». Και βέβαια να διδάσκουν κι αυτοί με το παράδειγμά τους και να μην ξεχνούν πως αυτοί είναι και οι πρώτοι που θα πρέπει να δώσουν στα παιδιά τους θρησκευτική αγωγή και να εμφυτεύσουν στις εύπλαστες παιδικές ψυχές την ευσέβεια και την αγάπη προς τον Θεό.
Τέλος, και οι τρείς μεγάλοι Ιεράρχες, αν συνοψίσουμε τις παραινέσεις τους σε λίγες φράσεις, συμβουλεύουν τους νέους όλων των εποχών: «Προχωρείτε, παιδιά, προχωρείτε πάντοτε μπροστά και όλο ψηλά. Ποθήστε τη μόρφωση. Δοθείτε με επιμονή και πνεύμα μαθητείας στις σπουδές σας. Λαχταράτε να κάνετε κάτι μεγάλο και ηρωικό; Μάθετε να παραμερίζετε τον εαυτό σας και να τον θέτετε στην υπηρεσία των άλλων. Οραματίζεσθε μια κοινωνία πιό καλή; Δουλέψτε. Οπλισθείτε με δραστηριότητα κι επιμονή και ζήστε την αγάπη του Χριστού δυνατά, φλογερά, μέχρι τέλους».

Πηγή : http://www.pemptousia.gr/

Το Αβατον του Αγίου Όρους


ΛΙΑΝΑ ΚΑΝΕΛΛΗ




Το Άγιον Όρος, την τύχη την αγαθή είχα να το πρωταντικρίσω εγώ πετώντας μ' ένα «Μιράζ 2000» πάνω απ' τον Άθω πέρυσι τέ­τοιες μέρες. Ήταν το δώρο των φρου­ρών του Αιγαίου, όπως έκτοτε απο­καλώ τους πιλότους της πολεμικής μας αεροπορίας, για τη γιορτή των αρχαγγέλων, τη δική τους, προς μία δημοσιογράφο που επιμένει να με­τράει τις αναχαιτίσεις των απέναντι κι όχι τις παραβιάσεις τους... Λέγω «τύχη αγαθή», κι ας με πουν μελοδραματική όσοι δεν ένιωσαν το προνόμιο να αεροζυγιάζονται με τα σύννεφα. Να περιδιάβαιναν τις κατοι­κίες των αγγέλων. Να βλέπουν, μ' ό­λα τα κύτταρα του φθαρτού σώματος τους, την προσευχή ως αύρα χαρμο­λύπης να εγκολπώνεται σκήτες και μοναστήρια, τις κατοικίες των ερα­στών μιας ταπεινότητας, που αντέχει χίλια χρόνια τώρα να υπερασπίζεται με πίστη κι αγάπη τους πολλούς και άπιστους.


Όταν διάβασα στις εφημερίδες πως δύο κοινοτικές κυρίες αξιωμα­τούχοι βγήκαν να μας επιτιμήσουν που επιμένουμε στο Άβατον του «Πε­ριβολιού της Παναγιάς» μας, ανάμε­σα σε κάτι φληναφήματα περί ισότη­τας των δύο φύλων, διακρίσεις κι άλ­λα τέτοια εκ του πονηρού, όταν τα έργα απάδουν των μεγαλοστομιών, στην αρχή γέλασα. Ύστερα δημοσιο­γραφικώς πονηρεύτηκα, ανησύχησα, για να οργιστώ εντέλει από το ενδε­χόμενο να πρέπει να είμαι συνεχώς σε... αγιορείτικη επιφυλακή.


Ήθελα να τις έχω μπροστά μου με ελληνικό κρασί και ψωμοτύρι, σε ά­γιες νύχτες ανοιξιάτικες, να μυρίζει αγιόκλημα και θυμάρι, να σκάνε μέσα στα ρούχα του ορθολογισμού τους και να τους μιλάω ώρες για τον έρωτα της ελευθερίας. Να προσπαθώ να τους πω πως για μας εδώ, τους ενα­πομείναντες και τις εναπομείνασες, ρωμιούς και ρωμιές, ο έρωτας είναι που έφερε το Άβατον του Ορους. Και πως στην κλίμακα των δικών μας α­ξιών, όπου θα βρεις κομμουνιστή να κάνει το σταυρό του και παπά με το ντουφέκι να υπερασπίζεται τα ντουβάρια του και ελεύθερους πολιορκη­μένους και γυναίκες να χορεύουν κα­τά γκρεμού και μιαν Ανάσταση ακατα­νόητη, αφού πεθαίνεις με την πίστη πως ο θάνατος με θάνατο νικιέται.


Πώς να τους πω όμως, πως εμείς μαθημένοι να πληρώνουμε περατατζίδικα στο Χάρο, με τραγούδια σαν το «έβαλε ο θεός σημάδι παλικάρι στα Σφακιά κι ο πατέρας του στον Ά­δη άκουσε μια ντουφέκια», έχουμε μια Παναγιά που δεν είναι σαν τη Μαντό­να τους και κηδεύει το παιδί της με «Ω γλυκύ μου έαρ γλυκύτατον μου τέκνον πού έδυ σου το κάλλος...». Τι να τους πω; Πως το Άβατον το σεβά­στηκαν επί τετρακόσια χρόνια οι μου­σουλμάνοι κατακτητές μας; Πως, ό­ποτε κατατρεγμένος, διωγμένος λα­ός, γυναικόπαιδα, έτρεξαν να κρυ­φτούν στο Άγιον Όρος, το Άβατον ήρθη, όπως με την Αγάπη και για την Αγάπη αίρεται ως και η ελευθέρια;


Θα με κοίταζαν ωσάν κάτοικο άλ­λου πλανήτη, αν τους έλεγα πως ό­ποιος προσπαθήσει να παραβιάσει το Άβατον θα βρει σ' αυτό το τρίτο πόδι της Χαλκιδικής ως άπαρτο ανάχωμα, πρώτες και καλύτερες τις γυναίκες αυτού του τόπου που δεν μετράνε την «ελευθερία» και τα «δικαιώματα τους» με το μέτρο που κονταίνει την πίστη των ανδρών τους. Πως δεν συλ­λογίζονται με το μέτρο των δήθεν δη­μοκρατών που καμώνονται τους υπε­ρασπιστές των ανθρωπίνων δικαιω­μάτων και αποδέχονται την αποικιο­κρατική πολιτική, τα στρατηγικά συμ­φέροντα με χώρες βαφτισμένες «χώ­ρες του τρίτου κόσμου» και το εμπάρ­γκο στα παιδάκια του Ιράκ, ως το α­παραίτητο μέτρο συνετισμού της η­γεσίας τους.


Ποιος θα τολμήσει και κυρίως ποια γυναίκα πολιτικός να αντιπαρατεθεί σε μια στάση ζωής ελληνίδας γυναί­κας που, ακόμη κι όταν πονάει και δεν καταλαβαίνει γιατί ο γιος της αφιε­ρώνεται στο Χριστό και χάνεται στο «Περιβόλι της Παναγιάς», το μόνο που δε σκέφτεται είναι να αντιπαρατεθεί στη βούληση του Άλλου, πατώντας εκεί όπου η ίδια δοξάζεται ως γυναί­κα όσο πουθενά αλλού. Είναι παρά­λογο, λοιπόν, το Άβατον; Πόσο; Ίσως, όχι τόσο για μας όσο το... πολιτισμέ­νο γεγονός να υπάρχουν κέντρα δια­σκέδασης στη Δύση όπου οι πορτιέ­ρηδες αποφασίζουν ποιος μπαίνει μέ­σα και ποιος όχι, με μόνο κριτήριο την όψη, τα ρούχα και τον... αέρα κοσμικό­τητας που αποπνέουν. Πώς να το κα­ταλάβει το Αβατον αυτή η Δύση; Που ό,τι δεν κατανοεί, όπου αδυνατεί να αισθανθεί τον όποιο Άλλο με συγκα­τάβαση, οταν δεν μπορεί να ηθικολο­γήσει κατά τα καλά και συμφέροντα της, επεμβαίνει, κατακτά, καταπιέζει, βιαίως «εκπολιτίζει», πλούσια σε προσχήματα και λογικοφανή τεχνά­σματα, χρήματα και όπλα, βέτο σε διε­θνείς οργανισμούς κι άλλα πολλά πα­ρόμοια.


Όσο η Κύπρος θα χωρίζεται από μια γραμμή αίματος βαφτισμένη πρά­σινη για τις δυτικές συμμαχικές α­νάγκες. Όσο οι πλούσιοι δυτικοευρω­παίοι θα αναζητούν σεξουαλικό του­ρισμό ανήλικων στη Άπω Ανατολή ως... διάλειμμα στις μπίζνες. Όσο ένα κε­φάλι κυανοκράνου θα βαραίνει όσο μια χιλιάδα ανώνυμοι νεκροί σε μαύρη, ά­σπρη, κίτρινη, χώρα επιρροής τους. αυτοί οι υπερασπιστές δήθεν, των αν­θρωπίνων δικαιωμάτων και της ισό­τητας δήθεν των φύλων, ούτε να μι­λούν επιτρέπεται για το Αβατον του Άθω. Νισάφι πια! Εκτός κι αν αληθεύ­ουν οι πληροφορίες πως τάχαμου η Ουνέσκο για να πατήσει πόδι εκεί όπου της λένε πως υπάρχουν θησαυ­ροί, με σταυροψυχάρεια τερτίπια και κατάλληλη διπλωματική εκμετάλλευ­ση της βαλκανικής πολυεθνικότητας των μονών, μηχανεύεται να θέσει υ­πό την προστασία της το Άγιον Όρος. Στον τόπο μας κάποιος πρέπει να τους πει όλων αυτών των προστατών πως την προστασία αυτήν εμείς, άν­δρες και γυναίκες, τη λέμε νταβατζι­λίκι, την απεχθανόμαστε και την πα­τρίδα ακόμη και με Εφιάλτες δικούς μας, δεν την βγάζουμε στο κλαρί. Τη δε πίστη μας που δεν ξέπεσε ποτέ στην κοσμικότητα των συγχωροχαρτιών, την υπερασπιζόμαστε με αίμα.

Άλλωστε, πως να κατανοήσουν ό­λοι αυτοί οι προστάτες και οι προ­στάτιδες δυνάμεις πως εμείς την Πα­νάγια την έχουμε Αρχιστράτηγο, Υπέρμαχο και «τη Υπερμάχω Στρατηγώ τα νικητήρια» και την έργω αγάπη μας καταθέτουμε πανηγυρικώς, ψάλλο­ντας «Χαίρε Νύμφη Ανύμφευτε». Σ' αυτήν την Ορθόδοξη «πόρτα» του Ουρανού, οι δικοί μας άντρες μάς αφήνουν εμάς τις αγαπημένες τους κέρβερους. Και βρυχώμεθα κάθε που κάποιος ή κάποια βαφτίζει «πολιτι­κή» το ανίερο δικαίωμα να παρεμβαί­νει στην ιερότητα της προσευχής που δεν καταλαβαίνει. Αν δε προσπαθή­σει να την... εφαρμόσει κιόλας, δα­γκώνουμε.


Παρασκευή 27 Ιανουαρίου 2012

Ημερίδα Ιεράς Μητροπόλεως Πειραιώς με θέμα «Πατερικὴ Θεολογία καὶ μεταπατερικὴ αἵρεση



Δ Ε Λ Τ Ι Ο     Τ Υ Π Ο Υ

Ἡ Ἱερά Μητρόπολις Πειραιῶς διοργανώνει τήν Τετάρτη 15η Φεβρουαρίου ἐ.ἔ. καί ὥρα 4.00 μ.μ. στό Στάδιο Εἰρήνης καί Φιλίας, Ν. Φάληρο Πειραιῶς(αἴθουσα «Μελίνα Μερκούρη») μέ ἐλεύθερη εἴσοδο Ἡμερίδα θεολογικοῦ προβληματισμοῦ,κατά τό ἐπισυναπτόμενο Πρόγραμμα, μέ τό ἐξόχως ἐνδιαφέρον θέμα:
«Πατερικὴ Θεολογία καὶ μεταπατερικὴ αἵρεση »
Α΄ Συνεδρία
Προεδρεύων: Δημήτριος Τσελεγγίδης, Καθ. Πανεπ. Θεσσαλονίκης
Τοποθέτηση Προεδρεύοντος Συνεδρίας
Πρωτοπρ. Γεώργιος Μεταλληνός, Ὁμ. Καθηγητής Πανεπ. Ἀθηνῶν
«Ἀπὸ τὴν Πατερικότητα στὴν“μεταπατερικότητα”. Ἡ αὐτοαναίρεση τῆς Ὀρθοδόξου ἡγεσίας»
Πρωτοπρ. Θεόδωρος Ζήσης, Ὁμ. Καθηγητής Πανεπ. Θεσσαλονίκης
«Ἡ σημασία τῶν Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας καὶ ἡ πατρομαχικὴ ἄρνησή της»
Ἰωάννης Μαρκᾶς,Ἐρευνητὴς
«Μεταπατερικῶν ἔργα καὶ ἡμέραι»

Β΄ Συνεδρία
Προεδρεύων: Λάμπρος Σιάσος, Καθηγητὴς Πανεπ. Θεσσαλονίκης
Τοποθέτηση Προεδρεύοντος Συνεδρίας
Σεβ. Μητροπολίτης Ναυπάκτου καὶ Ἁγίου Βλασίου κ.κ. Ἱερόθεος
ΘΕΜΑ: «Ἡ μεταπατερικὴ θεολογία ἀπὸ ἐκκλησιαστικῆς προοπτικῆς»
Ἰωάννης Κουρεμπελές,Ἀναπλ. Καθηγητὴς Πανεπ. Θεσσαλονίκης
ΘΕΜΑ: «Ὀρθοδοξία ἀνορθόδοξη; Στιγμὲς στὴ σύγχρονη ἑλληνικὴ θεολογικὴ ἔκφραση καὶ στίγματα μετα-θεολογικῶν στιγμῶν»
Συζήτηση - Πορίσματα-Ψήφισμα. Λήξη ἡμερίδος
Ἡ παρουσία σας θά συντελέσῃ στήν ἐνδυνάμωση τῆς πίστεως καί τῆς ἀληθείας τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μας.
ΕΚ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ

Τετάρτη 25 Ιανουαρίου 2012

Ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος

Σήμερα η Εκκλησία εορτάζει και τιμά την ιερή μνήμη του αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου. Ο άγιος Γρηγόριος είναι ένας από τους τρεις μεγάλους ιεράρχες και οικουμενικούς διδασκάλους της Εκκλησίας μαζί με τον Μέγα Βασίλειο και τον Ιωάννη το Χρυσόστομο. Μετά τον απόστολο και ευαγγελιστή Ιωάννη, είναι ο δεύτερος στον οποίο η Εκκλησία απένειμε τον τίτλο του Θεολόγου, ο τρίτος είναι ο άγιος Συμεών ο νέος Θεολόγος. Ο άγιος Γρηγόριος ειδικώτερα είναι ο τριαδικός θεολόγος, γιατί σε κάθε του λόγο κεντρική διδασκαλία του είναι πάντα το μυστήριο της Αγίας Τριάδος. Στον πέμπτο θεολογικό λόγο του γράφει, οι πιστοί «προσκυνούσι τον Πατέρα, τον Υιόν και το Άγιον Πνεύμα, μίαν Θεότητα…».
Ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος γεννήθηκε στα 329 στην Αριανζό, ένα μικρό χωριό της Καππαδοκίας, κοντά στην κωμόπολη Ναζιανζό, γι’ αυτό και λέγεται Ναζιανζηνός. Ο πατέρας του λεγότανε κι αυτός Γρηγόριος κι ήταν επίσκοπος Ναζιανζού, η δε μητέρα του λεγόταν Νόννα. Από μικρός ήταν φιλομαθής και επιμελής κι έκαμε λαμπρές και εξαίρετες σπουδές στη Ναζιανζό, στην Καισαρεία της Καππαδοκίας, στην Καισαρεία της Παλαιστίνης, στην Αλεξάνδρεια και τέλος στας Αθήνας. Εκεί γνωρίστηκε με το συμπατριώτη του Μέγα Βασίλειο, συνδέθηκαν αδελφικά κι έμειναν μαζί σπουδάζοντας έξη ολόκληρα χρόνια την έξω φιλοσοφία. Στο τέλος του προσφέρθηκε καθηγητική θέση, μα εκείνος προτίμησε να ξαναγυρίση στην πατρίδα του Ναζιανζό.
Στην Καππαδοκία συναντήθηκαν οι δυο συμμαθητές κι έζησαν πάλι μαζί, αποτραβηγμένοι στην έρημο ασκούμενοι και μελετώντας τώρα τα ιερά γράμματα. Σε ηλικία 30 ετών ο άγιος Γρηγόριος πήρε το βάπτισμα και χειροτονήθηκε από τον πατέρα του πρεσβύτερος. Έμεινε για καιρό βοηθώντας το γέροντα πατέρα του επίσκοπο Γρηγόριο και το 372 σε ηλικία 43 ετών ο Μέγας Βασίλειος, πού ήταν πια αρχιεπίσκοπος Καισαρείας, τον χειροτόνησε επίσκοπο Σασίμων. Αυτή η χειροτονία έγινε παρά τη θέληση του, γι’ αυτό κι ο άγιος Γρηγόριος δεν δέχθηκε να πάη στα Σάσιμα, αλλά έμεινε βοηθώντας τον πατέρα του στη Ναζιανζό. Γι’ αυτή τη χειροτονία ο Μέγας Βασίλειος γράφει σε μια επιστολή του ότι για τον άγιο Γρηγόριο άξιζε μια επισκοπή όση όλος ο κόσμος.
Το 375, όταν πέθανε ο πατέρας του αγίου Γρηγορίου, οι ορθόδοξοι της Κωνσταντινούπολης, πού οι αρειανοί τους είχαν πάρει όλες σχεδόν τις Εκκλησίες, πήγαν στη Ναζιανζό και κάλεσαν τον άγιο Γρηγόριο. Ήταν ο μόνος πού θα μπορούσε, με τη θεολογική του σοφία και τη ρητορική του δεινότητα να αντιμετώπιση τους αιρετικούς. Ήλθε λοιπόν στην Κωνσταντινούπολη, και σε μια μικρή Εκκλησία της αγίας Αναστασίας η Ορθοδοξία έστησε το στρατηγείο της εναντίον των αιρέσεων. Εκεί ο άγιος Γρηγόριος είπε τους περίφημους πέντε θεολογικούς λόγους κατά των αρειανών και των μακεδονιανών. Αρειανοί ήσαν οι οπαδοί του Αρείου, πού αρνιούνταν τη θεότητα του Ιησού Χριστού, και μακεδονιανοί οι οπαδοί του Μακεδονίου, πού αρνιούνταν τη θεότητα του Αγίου Πνεύματος.
Στα 381 έγινε στην Κωνσταντινούπολη η δεύτερη οικουμενική Σύνοδος, η οποία εσύνταξε τα πέντε τελευταία άρθρα του Συμβόλου της πίστεως, το όγδοο άρθρο, «Και εις το Πνεύμα το Άγιον…», είναι η διδασκαλία του αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου. Η Σύνοδος, όταν τότε χήρεψε ο αρχιεπισκοπικός θρόνος της Κωνσταντινούπολης, εξέλεξε αρχιεπίσκοπο τον άγιο Γρηγόριο. Έτσι, όταν ύστερ’ απέθανε ο Πρόεδρος της Συνόδου άγιος Μελέτιος αρχιεπίσκοπος Αντιοχείας, Πρόεδρος της Συνόδου έγινε ο άγιος Γρηγόριος. Επειδή όμως αργότερα ακούστηκαν διαμαρτυρίες και αμφισβητήσεις και μάλιστα από τους επισκόπους της Μακεδονίας, πού ήλθαν καθυστερημένοι στη Σύνοδο, ο άγιος Γρηγόριος παραιτήθηκε κι από αρχιεπίσκοπος κι από Πρόεδρος της Συνόδου κι έφυγε στην Καππαδοκία.
Ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος αφήκε στην Εκκλησία, εκτός από τον άγιο βίο του και σπουδαίο συγγραφικό έργο. Περίφημος είναι ο Συντακτήριος λόγος, με τον όποιο, όταν παραιτήθηκε, αποχαιρέτησε τη Σύνοδο και τους χριστιανούς της Αρχιεπισκοπής. Όταν, μετά την παραίτηση του, ο άγιος Γρηγόριος κατέβηκε στην Καππαδοκία, ο Μέγας Βασίλειος είχε αποθάνει πριν δύο χρόνια. Τότε έγραψε και είπε τον επίσης περίφημο επιτάφιο λόγο στο Μέγα Βασίλειο. Ο άγιος Γρηγόριος έζησε ακόμα οκτώ χρόνια και απέθανε στα 389 σε ηλικία 60 ετών. Ο άγιος Γρηγόριος ο Ναζιανζηνός είναι πραγματικά ό Θεολόγος Πατέρας της Εκκλησίας, ιερουργός του λόγου και των θείων Μυστηρίων, πού αποχαιρέτιζε τη δεύτερη οικουμενική Σύνοδο κι έλεγε, «Καθαράν και ακίβδηλον την ιερωσύνην εφύλαξα». Αμήν.
Πηγή: «Εικόνες έμψυχοι – Κηρύγματα αγιολογικά (Εξαπλά β΄)», Εκδόσεις Αποστολικής Διακονίας

Πηγή: http://www.pemptousia.gr/

Δευτέρα 23 Ιανουαρίου 2012

Ο Ηλίας ο Μέγας ως σύμβολο Μυστικής Θεολογίας

Ομότιμος Καθηγητής Θεολογικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών Ιωάννης Κορναράκης
Κάθε λόγος περί μυστικής θεολογίας και κάθε αναφορά σε βιώματα και καταστάσεις αγιοπνευματικής εμπειρίας, που αποτελούν περιεχόμενα της θεολογίας αυτής, μας προκαλεί συχνά την αίσθηση μιας ασύλληπτης αποστάσεώς μας από τους ανθρώπους εκείνους του Θεού, που φαίνεται να είναι ιδιαίτερα ευνοημένοι και προικισμένοι για τέτοιες πνευματικές αναβάσεις και χαρισματικές εκστατικές ανυψώσεις στους μυστικούς πνευματικούς λειμώνες της νοητικής θεωρίας.
Ίσως η αιτία για μια τέτοια αίσθηση δεν θα πρέπει να είναι μόνο το είδος της αυτοσυνειδησίας μας για το πνευματικό μας επίπεδο και γενικά για τις δυνατότητές μας για μια δική μας μέθεξη στις ιερές και μυστικές αυτές αναβάσεις αλλά και η δικαιολογημένη πάντως σκέψη, ότι η μυστική θεολογία φαίνεται να γεννάται και να προοδεύει σε συνθήκες και όρους μιας απόλυτα ησυχαστικής ζωής. Ησυχία εσωτερική – αρμονία και ειρήνη ψυχικών δυνάμεων – και εξωτερική – μακριά από θορύβους και περισπασμούς πάσης φύσεως – είναι εύλογο να σκεπτόμαστε ίσως, ότι αποτελούν δυσεύρετη πραγματικότητα. Η πρώτη θέαση εκ μέρους μας του φαινομένου της μυστικής θεολογίας, μας δίνει την εικόνα του πλέον ευαίσθητου άνθους του πνευματικού λειμώνος της χάριτος του Θεού, που ο σπόρος του φαίνεται να σπείρεται σε εξαιρετικά ευνοημένες από το Θεό ψυχές.
Αλλά όλες αυτές, οι πιο πάνω, πιθανές αντιδράσεις μας στο πνευματικό γεγονός της μυστικής θεολογίας, αν και εύλογες, φαίνεται να μην αποτελούν μια αναμφισβήτητη πραγματικότητα. Ή τουλάχιστον να μην αποδίδουν σωστά την γενεσιουργό αιτία και τους λοιπούς συντελεστές του πνευματικού αυτού γεγονότος που λέγεται μυστική θεολογία
Ο άγιος Μάξιμος, μας αιφνιδιάζει ίσως, όταν προβάλλει ως σύμβολο μυστικής θεολογίας τον πλέον δραστήριο, μαχητικό, ανήσυχο και α­καταπόνητο υπηρέτη των βουλών του Θεού – σε μια εποχή μάλιστα κυριαρχίας της πιο πληθωρικής και επίσης μαχητικής ειδωλολατρίας – τον θεσβίτη προφήτη, τον Ηλία τον Μέγα.
Κατά τον άγιο Μάξιμο, ο «Ηλίας ο μέγας, δι’ ων έπραττε τυπικώς» παρεδείκνυε το μυστήριο της μεταπλάσεως του ανθρώπου «προς την θείαν ομοίωσιν».
Αλλά ποιά είναι τα κεντρικά στοιχεία ή γεγονότα της ζωής του μεγάλου προφήτου, που χρησιμοποιούνται αναγωγικά από τον άγιο Μάξιμο, για την παρουσίαση της εξελικτικής πορείας του γεγονότος της μυστικής θεολογίας, μέσα στην ανθρώπινη ψυχή;
α) Ο αγώνας εναντίον της ειδωλολατρίας.
Ο προφήτης Ηλίας διακρίθηκε, όπως γνωρίζουμε, ως ανυποχώρητος πολέμιος και καθαιρέτης της ειδωλολατρίας της εποχής του. Αντιμετώπισε με ακατάβλητο σθένος όχι μόνο τους ιερείς των ειδώλων του Βάαλ αλλά και τους πεισματώδεις υπερασπιστές αυτών: το βασιλικό ζεύγος του βασιλείου του Ισραήλ Αχαάβ και Ιεζάβελ.
Εντούτοις ο αγώνας του προφήτη Ηλία, εναντίον της ειδωλολατρίας, δεν ήταν απλώς περιστασιακή αντίδραση προς πρόσωπα και καταστάσεις της συγκεκριμένης ιστορικής περιόδου της εποχής του. Ήταν σταθερός και επίμονος αγώνας εναντίον της θεοποιημένης ύλης της εποχής του. Εναντίον της θεοποιήσεως των αισθητών στοιχείων, πραγμάτων και καταστάσεων του κόσμου τούτου.
Με τον όρο αισθητά, στην πατερική γλώσσα δηλώνονται όλα αυτά τα εγκόσμια μεγέθη, τα οποία, από τη φύση τους, αποτελούν προκλήσεις ποικίλων επιθυμιών και επομένως παγίδες εμπλοκής του ανθρώπου στη δουλεία της ηδονής.
Ο άγιος Μάξιμος επισημαίνει ότι ο αγώνας εναντίον των αισθητών στοχεύει πρωτίστως στην απελευθέρωση του χριστιανού ανθρώπου από την δεσποτεία της επιθυμίας και του θυμού. Στην επισήμανση αυτή οδηγείται μέσω της αναγωγικής ερμηνείας της παυλείου ρήσεως «ουκ ένι άρσεν και θήλυ· πάντες γαρ υμείς είς έστε εν Χριστώ Ιησού».
Αναφερόμενος δηλ. στο γεγονός του αγώνος του χριστιανού ανθρώπου να επιτύχει την κατά Χριστόν μόρφωσή του, παρατηρεί ότι στο Χριστό δεν υπήρχε «άρρεν και θήλυ· τουτέστι θυμός και επιθυμία».
Ο θυμός, κατά τον άγιο Μάξιμο, διαταράσσει την ψυχή, διότι συνεργεί στο να λειτουργεί τυραννικώς γι’ αυτήν ο λογισμός και να εξέρχεται η διάνοια έξω του νόμου της φύσεως, δηλ. να παραλογίζεται. Η επιθυμία εξάλλου είναι η αιτία της προτιμήσεως εκ μέρους του ανθρώπου των υλικών πραγμάτων αντί των πνευματικών δωρεών του Θεού· της εμπαθούς προσκολλήσεώς του στην λαμπρότητα και την δόξα των φαινομένων αντί στη λατρεία του Θεού, ο οποίος είναι «η μία και μόνη εφετή τε και απαθής αιτία και φύσις».
Επιπροσθέτως η επιθυμία, προβάλλουσα και «εργαζομένη» πλέον ευχάριστη «την των φαινομένων απόλαυσιν», εμποδίζει τον νουν «τω κατ’ αίσθησιν λείω της ηδονής», να προσεγγίζει και να αντιλαμβάνεται τα νοητά, που ανήκουν στο χώρο της παρουσίας και της δόξης του Θεού.
Επομένως ο αγώνας, εναντίον της με οποιοδήποτε τρόπο θεοποιη­μένης ύλης, των αισθητών, πρέπει να έχει πρώτιστο στόχο τη νέκρω­ση της επιθυμίας, η οποία διά της ηδονής, θολώνει το νου και δεν του επιτρέπει να προσεγγίζει και να βλέπει τα νοητά στο χώρο της θείας παρουσίας και ενεργείας. Εφόσον δε νεκρωθεί η επιθυμία, ο θυμός «γου μαίνεσθαι παύεσθαι πέφυκεν», όταν δει την επιθυμία νεκρωμένη.
Σε μια τέτοια περίπτωση επέρχεται στην ψυχή ειρήνη και αρμονία των κινήσεων και ενεργειών της. Η ψυχή ελευθερώνεται από «τας ανίσους διαθέσεις» – τις συγκρουόμενες κινήσεις και λειτουργίες – οι οποίες είναι υπεύθυνες για την αλλοτρίωση της ανθρώπινης φύσεως, την πτώση της στο «παρά φύσιν»,
Ο προφήτης Ηλίας είναι σύμβολο της νίκης κατά των αισθητών, επειδή με τον ανυποχώρητο αγώνα του εναντίον της θεοποιημένης ύλης, «την των ανίσων απέθετο γένεσιν, μη φέρων εν εαυτώ καθάπερ άρ­ρεν και θήλυ τας εναντίας τούτων των παθών αντιθέσεις». Έτσι ανέβηκε «προς τον Θεόν άνετος, ουδενί των όντων παντελώς κατά την σχέσιν κρατούμενος». «Απλούς τε την έφεσιν και την γνώμην ασύνθετος».
β). Η διάβαση του Ιορδανού ποταμού.
Ο προφήτης Ηλίας, αγωνιζόμενος εναντίον των αισθητών, της θεοποιημένης ύλης, ενήργησε «τομήν και διάβασιν» των «χρονικώς ρεόν­των», αφού στη φύση των αισθητών ανήκει το ρέον – «πάντα ρει» – και άρα το «άστατον». Τα αισθητά δεν παραμένουν ακίνητα αλλά συνεχώς ρέουν και για το λόγο αυτό, «τω θολερώ και ολισθηρώ» της φύσεώς των, αιχμαλωτίζουν τον νουν και τον εκτρέπουν της φυσικής του πορείας, που είναι ο προς τα νοητά και θεία προσανατολισμός του.
Ο Ιορδάνης ποταμός «υπήρχε τύπος της αστάτου και ρεούσης φύσεως». Αναγωγικά δηλωτικός «των χρονικώς ρεόντων».
Επομένως η διάβαση του Ιορδάνου εκ μέρους του προφήτου, με την θαυματουργική χρησιμοποίηση της μηλωτής του, εξεικονίζει αναγωγικά την υπέρβαση – «τομήν και διάβασιν» – εκ μέρους του νου των παραστάσεων και πραγμάτων του κόσμου τούτου· το πέρασμα της υλικής συνθέσεως των πραγμάτων του κόσμου τούτου.
γ). Η μηλωτή.
Το πέρασμα του Ιορδάνου ποταμού πέτυχε ο προφήτης Ηλίας με τη χρησιμοποίηση της μηλωτής του. «Και έλαβεν Ηλιού την μηλωτήν αυτού και είλησε και επάταξε το ύδωρ και διηρέθη το ύδωρ ένθα και ένθα, και διέβησαν αμφότεροι εν ερήμω».
Η μηλωτή αποτελεί τύπο, κατά τον άγιο Μάξιμο, της νεκρώσεως της σαρκός. Στη μηλωτή βεβαιώθηκε «το μεγαλοπρεπές της ηθικής κοσμιότητος», δηλ. ο κατά φύσιν τρόπος βιώσεως του ήθους, κατά τον αγώνα του προφήτου εναντίον της θεοποιημένης ύλης. Η βίωση του ήθους ήταν βίωση της νεκρώσεως της σαρκός και συγχρόνως βεβαίωση της ελευθερίας του προφήτου από κάθε αισθητό και γήινο, ακόμη και από αυτόν τον «κατ’ ήθος τρόπον» της εγκόσμιας ζωής.
δ). Οι «ίπποι πυρός».
Ο προφήτης Ηλίας απεχωρίσθη του μαθητού του Ελισαίου αρπαγείς με πύρινο άρμα, το οποίο έσυραν προς τον ουρανό ίπποι πυρός. «Και εγένετο αυτών πορευομένων, επορεύοντο και ελάλουν και ιδού άρμα πυρός και ίπποι πυρός και διέστειλαν αναμέσον αμφοτέρων, και ανελήφθη Ηλιού εν συσεισμώ ως εις τον ουρανόν».
Ο άγιος Μάξιμος βλέπει στους πύρινους ίππους το σύνολο των αρετών «γνωστικώς αλλήλαις συντηρημένων». Ο αγώνας του προφήτου για την υπέρβαση των αισθητών και την ενδημία του στο Χριστό, πραγματοποιήθηκε δυνάμει των αρετών του, του κατ’ ήθος τρόπου. Η πράξη, ως εργασία των εντολών του Θεού προς τον προφήτη, είχε ως καρπό την εν επιγνώσει απόκτηση των «αλληλούχων αρετών», οι οποίες, ως ίπποι πυρός, τον κατέστησαν ικανό να φθάσει ζων εν Χριστώ.
ε). Η εμπειρία του «και υπολέλειμαι εγώ μονώτατος».
Η εμπειρία της αισθήσεως μιας καθολικής μονώσεως εκ μέρους του προφήτη Ηλία, ύστερα από συνεχείς σκληρούς αγώνες κατά της ειδωλολατρίας της εποχής του, επιτρέπει στον άγιο Μάξιμο να κάνει την σημαντικότερη ίσως αναγωγή του, κατά την πνευματική ερμηνεία της εικόνος της εγκόσμιας βιοτής του δυναμικού και μαχητικού κατά της ειδωλολατρίας θεσβίτη προφήτου.
Η λέξη «μονώτατος» προεκτείνεται αναγωγικά στην καθαρότητα του λόγου του όντος, δηλ. της δημιουργικής αιτίας του ανθρώπου, που δηλώνεται σαφέστερα με τον όρο «κατ’ εικόνα». Όπως κάθε ον έχει το δικό του λόγο, που γεννήθηκε από τον δημιουργό Λόγο του Θεού, έτσι και ο άνθρωπος έχει τον δικό του λόγο, ο οποίος, στην περίπτωση του χριστιανού ανθρώπου, ενεργοποιείται λυτρωτικά διά του Μυστηρίου του Βαπτίσματος.

Ο άγιος Μάξιμος υπογραμμίζει ότι αυτό που ο προφήτης Ηλίας ο μέγας κατόρθωσε, οφείλεται στην καθαρότητα από πάθη και εσωτερικές ψυχικές αντιθέσεις και αντινομίες – «ουκ ένι άρσεν και θήλυ» – που απέκτησε, κατά την υπέρβαση των αισθητών.
Αγωνιζόμενος ο προφήτης εναντίον της θεοποιημένης ύλης, απελευθερώθηκε από τα ποικίλα πάθη της σαρκός και επέτυχε την καθαρότητα αυτή χάρις, αποκλειστικώς και μόνο, στην ενεργοποίηση των χαρισματικών δυνάμεων του λόγου, της δημιουργικής αιτίας που ο Θεός Λόγος δώρισε στην ανθρώπινη φύση ως όρο και παρακαταθήκη και δυνατότητα θείας ομοιώσεως και μεταπλάσεως.
-Ποιός μπορεί να μεταπλασθεί σε θεό κατά χάρη, να επιτύχει το «καθ’ ομοίωσιν»;
Η απάντηση στο ερώτημα αυτό μπορεί να είναι μόνο μία, κατά τον άγιο Μάξιμο·
-Μόνο «λόγος μονώταιος».
Ο δημιουργικός λόγος της ανθρωπίνης φύσεως, στον οποίο «φυσικώς εγκέκραται το της θείας εικόνος σέβας», εφόσον καθαρθεί η ψυχή από τα πάθη, μεταπλάττει αυτήν εις «Πνεύματος αγίου παμφαές οικητήριον». Στην χαρισματική αυτή κατάσταση γεννάται μυστικώς ο Χρι­στός, «απεργαζόμενος την γεννώσαν ψυχήν μητέρα παρθένον». Ούτω· «αεί θέλων Χριστός γεννάται μυστικώς, διά των σωζόμενων σαρκούμενος» .
Αυτό είναι το τελικό στάδιο της πορείας της βιωματικής μυστικής θεολογίας· η μυστική γέννηση του Χριστού στην καθαρή από τα πάθη ψυχή. Η σάρκωση του Λόγου στην ανθρώπινη ψυχή. Ό,τι ο Απόστολος Παύλος θα συνοψίσει στην ομολογία του· «Ζω δε ουκέτι εγώ, ζη δε εν εμοί Χριστός».
Συμπερασματικές παρατηρήσεις.
1. Η προϋπόθεση και η δυνατότητα βιώσεως μυστικής θεολογίας ενυπάρχει σε κάθε χριστιανό άνθρωπο, εφόσον είναι εκ φύσεως φορέας του δημιουργικού λόγου του Θεού, δηλ. του «κατ’ εικόνα».
2. Αφετηρία της βιωματικής πορείας προς τη μυστική θεολογία είναι πάντοτε ο αγώνας εναντίον των αισθητών, τα οποία «τω λείω της ηδονής», θολώνουν το οπτικό του νου και εμποδίζουν την προσπέλασή του στο χώρο των νοητών, όπου ο άνθρωπος μπορεί να βιώσει την χάρη της θείας παρουσίας.
3. Ο χώρος του αγώνος εναντίον των αισθητών είναι πάντοτε η επιθυμία και ο «έκδικος» αυτής, ο θυμός. Κύριος όμως στόχος του α­γώνος αυτού είναι η επιθυμία, επειδή αυτή, ως μητέρα της ηδονής, προκαλεί και διεγείρει την δραστηριότητα του θυμού.
4. Το γεγονός αυτό δείχνει ότι το πρώτιστο πρόβλημα του χριστιανού ανθρώπου, που επιθυμεί βιώματα και εμπειρίες μυστικής θεολογίας και πνευματικές αναβάσεις σε «αμερή και απαθή θεωρίαν», είναι ο αγώνας του εναντίον ψυχοδυναμικών παραγόντων και λοιπών συντελεστών ποικίλων παθών.
Η προσπάθεια για εμπειρίες μυστικής θεολογίας αρχίζει από τα «χαμηλά» του ανθρώπινου ψυχισμού· από την θεραπεία ψυχοδυναμικών άνισων διαθέσεων – συγκρούσεων – και ποικίλων άλλων ψυχικών δυ­σαρμονιών και παθογόνων γενικώς παραγόντων. Το πρόβλημα του χριστιανού ανθρώπου είναι πρωτίστως ψυχοδυναμικό και σε δεύτερη μοίρα «πνευματικό».
5. Το δικαίωμα και η δυνατότητα μετοχής σε εμπειρίες μυστικής θεολογίας ανήκει σε κάθε χριστιανό. Αλλά αν μια τέτοια μετοχή απαιτεί ιδιαίτερο σε ένταση και ατομική βία αγώνα, το γεγονός αυτό αφορά την διάθεση του πνευματικού αγωνιστοΰ για μια τέτοια βία
Ο Θεός, αμερόληπτος ων, θα ευλογήσει μια τέτοια διάθεση και θα συνεργήσει αγαπητικώς για την ενσάρκωσή της σε πνευματικές αναβάσεις και πλούσιες ευλογίες μυστικής εμπειρίας θείας μεταπλάσεως και «ομοιώσεως».
(Ιωαν. Κ. Κορναράκη, «Κυνηγώντας τον βάτραχο…στο φως της νήψεως», εκδ. Ι.Μ.Παντοκράτορος Σωτήρος Χριστού. Αγ. Αθανάσιος Κερκύρας, σ.209-218)

Πηγή : http://www.pemptousia.gr/

Τετάρτη 18 Ιανουαρίου 2012

«Γιὰ τὴν καύση»

Δυστυχώς υπάρχει το πρόβλημα με τις καύσεις των νεκρών ανάμεσα στους Ορθοδόξους. Έχει ήδη περαστεί νόμος που το επιτρέπει και πολλοί το δέχονται. Είναι απαράδεκτο να ξεχνάμε τις παραδόσεις μας και να βεβυλώνουμε το σώμα κάθε ανθρώπου.

Εδώ είναι μερικά αποσπάσματα από την Εγκύκλιο του Μητροπολίτου Μεσογέας Νικόλαου:

"Ἡ ἐπίσημη θέση τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, ὅπως διατυπώθηκε μὲ ἀπόφαση τῆς Συνόδου τῆς Ἱεραρχίας της εἶναι κάθετα ἀντίθετη μὲ τὴν πρακτικὴ τῆς καύσης τοῦ σώματος: «ἡ Ἐκκλησία ἀπορρίπτει τὴν καῦσιν τῶν νεκρῶν ὡς θεσμὸν ἀπάδοντα πρὸς τὴν παράδοσιν Αὐτῆς» (Ἐγκύκλιος ὑπ’ ἀριθμ. 2734 τοῦ 2002)."
"Μάλιστα ἡ τελευταία ἀπόφαση τῆς Ἱεραρχίας, στὴν Συνεδρία τῆς 12ης Μαΐου 2010, λέγει: «Γιά τοὺς Ὀρθοδόξους Χριστιανούς, ἡ Ἐκκλησία γνωρίζει καὶ συνιστᾶ ὡς μοναδικὸ τρόπο ἀποσυνθέσεως τοῦ νεκροῦ σώματος τὴν ταφὴ σύμφωνα μὲ τὴν ἁγία Διδασκαλία Της καὶ τὴν ἀπό αἰώνων Παράδοσή Της». Κατόπιν τούτου, ἡ τέλεση τῆς ἐξοδίου ἀκολουθίας γιὰ ὅσους ἀποφασίζουν προηγουμένως νὰ ἀποτεφρωθοῦν εἶναι προβληματική."

"Ἡ τιμὴ τῶν νεκρῶν συμβαδίζει μὲ τὸ ἐνδιαφέρον γιὰ τοὺς ζωντανούς."

Θα ήθελα να παραθέσω και τὸν λόγο τοῦ ἀποστόλου Παύλου πρὸς τοὺς Θεσσαλονικεῖς «ἀδελφοί, στήκετε, καὶ κρατεῖτε τὰς παραδόσεις ἃς ἐδιδάχθητε εἴτε διὰ λόγου εἴτε δι’ ἐπιστολῆς ἡμῶν» (Β΄ Θεσ. β΄ 15).

Εύχομαι ο πανάγαθος Θεός να μας φωτίσει όλους να σταματήσει αυτή η βεβύλωσης!

 Νικόλαος Δ. Γεωργαντώνης
 Φοιτητής Θεολογίας

Οἱ αἱρετικές θέσεις τῆς Βασιλικῆς (Βασούλας) Πεντάκη-Ρύντεν

Τίς τελευταῖες ἡμέρες ἡ Βασούλα Ρύντεν, παρουσιάζεται στά Μέσα Ἐνημέρωσης, δίνει διαλέξεις, προσπαθεῖ νά ἔλθει σέ ἐπαφή μέ Ἐπισκόπους καί Ἱερεῖς δίνοντας τήν ἐντύπωση ὅτι προβάλλει καί διδάσκει τήν Ὀρθόδοξη Χριστιανική πίστη. Στήν πραγματικότητα ἡ διδασκαλία της εἶναι αἱρετική καί οἱ ἰσχυρισμοί της ὅτι ἐπικοινωνεῖ ἀπ’ εὐθείας μέ τόν Χριστό φανταστικοί καί ἔξω ἀπό τό πνεῦμα τῆς ἐμπειρίας τῆς Ἐκκλησίας μας.
Ἐπειδή, προσπαθεῖ, ὄχι μόνο στήν Κύπρο, νά προβληθεῖ ὡς Ὀρθόδοξη καί ὅτι κατέχει πιστοποιητικά Ὀρθοδοξίας ἀπό Ἐπισκόπους, παραθέτουμε τό σαφές ἀνακοινωθέν τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου γιά τό θέμα αὐτό, ὥστε οἱ Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί νά γνωρίζουν περί τίνος ἀκριβῶς πρόκειται:

«Ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία, ἀκολουθοῦσα ἀπαρεγκλίτως τό λαμπρόν ὑπόδειγμα καί τήν διδαχήν τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων, τήν διδασκαλίαν τῶν ἐχόντων τήν ἐξ αὐτῶν Διαδοχήν Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας καί τάς θεοπνεύστους Ἀποφάσεις τῶν Οἰκουμενικῶν Συνόδων, διαφυλάττει ὡς πολύτιμον μαργαρίτην τήν πίστιν τῆς Μιᾶς, Ἁγίας, Καθολικῆς καί Ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας, τήν ὁποίαν βιώνει τό χριστεπώνυμον πλήρωμα αὐτῆς διά μέσου τῆς συμμετοχῆς εἰς τήν μυστηριακήν καί τήν καθόλου πνευματικήν ζωήν τοῦ θεοϊδρύτου ἐκκλησιαστικοῦ σώματος.

Οὕτως, ἡ οἱαδήποτε τάσις αὐτοσχεδιασμοῦ καί κίνησις, προσωπική ἤ συλλογική, περιφρονήσεως ἤ ἀθετήσεως τῶν δογμάτων τῆς πίστεως τῶν Ὀρθοδόξων χριστιανῶν καί τῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς ἐντός τῆς Ἐκκλησίας ὡς μόνης ὁδοῦ διά τήν σωτηρίαν τῶν ψυχῶν ἡμῶν, πολλῷ δέ μᾶλλον τῆς αὐτοανακηρύξεως προσώπων ὡς «δῆθεν χαρισματικῶν», ἀπεδοκιμάσθη πάντοτε ὡς ἀπαράδεκτος καινοτομία.
Ὑπό τό πνεῦμα τοῦτο, καί διά τήν ὀφειλετικήν προστασίαν τοῦ μέν εὐσεβοῦς ὀρθοδόξου πληρώματος ἐξ ἐπικινδύνων πνευματικῶν συγχύσεων, τῶν δέ μή γνωριζόντων καλῶς τά πράγματα ἐκ τοῦ ἐλλοχεύοντος κινδύνου τῆς πλάνης, ἀποδοκιμάζονται ὑπό τῆς Μητρός Ἐκκλησίας αἱ ὑπό τῆς Βασιλικῆς Παρασκευῆς Πεντάκη - Ρύντεν, εὐρύτερον γνωστῆς ὡς «Βασούλας», καί τῆς ὑπ᾿ αὐτῆς ἱδρυθείσης ὀργανώσεως ὑπό τόν τίτλον «Ἀληθινή ἐν Θεῷ ζωή» ἀκρίτως καί ἐπιπολαίως εἰσαγόμεναι διδασκαλίαι περί τῶν δῆθεν «ἀπ᾿ εὐθείας διαλόγων της μετά τοῦ Ἱδρυτοῦ τῆς Ἐκκλησίας Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ» καί τῆς κατακτήσεως ὑπ᾿ αὐτῆς τε καί τῶν ὀπαδῶν της τῆς «ἀληθινῆς ἐν Θεῷ ζωῆς», αἱ ὁποῖαι παρεκκλίνουν αὐθαιρέτως τῆς θεοσδότου διδασκαλίας τῆς Ἐκκλησίας, ἀλλά καί σκανδαλίζουν τό ὀρθόδοξον φρόνημα τῶν εὐλαβῶν πιστῶν.

Ὅθεν, καλοῦμεν τούς εἰσηγητάς τῶν ἀπαραδέκτων αὐτῶν καινοτομιῶν καί τούς ἐμμένοντας εἰς αὐτάς ὑποστηρικτάς των, οἱ ὁποῖοι τούτου ἕνεκα δέν γίνονται δεκτοί εἰς ἐκκλησιαστικήν κοινωνίαν, ὄχι μόνον νά μή παρεμβαίνουν εἰς τό ποιμαντικόν ἔργον τῶν κατά τόπους Ἱερῶν Μητροπόλεων, ἀλλά καί νά ἀποκηρύξουν τάς καινοφανεῖς διδασκαλίας των, ὥστε νά προληφθοῦν αἱ ὑπό τῶν Ἱερῶν Κανόνων προβλεπόμεναι κυρώσεις.

Ἐκφράζομεν, τέλος, τήν βαθεῖαν λύπην τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου ἐκ τῆς ἐνεργείας ἐνίων -ἐλαχίστων, εὐτυχῶς- κληρικῶν τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας νά παρευρίσκωνται εἰς ὁμιλίας τῆς εἰρημένης «Βασούλας» καί νά παρέχουν εἰς αὐτήν «πιστοποιητικά Ὀρθοδοξίας».

Ἐν τοῖς Πατριαρχείοις, τῇ 16ῃ Μαρτίου 2011
Ἐκ τῆς Ἀρχιγραμματείας τῆς Ἁγίας καί Ἱερᾶς Συνόδου

Τα πάθη

α. Τα πάθη μας να τα κόβουμε όταν είμαστε νέοι.
β. Όλα τα πάθη θέλουν πολύν αγώνα, επειδή η κακία, η έχθρα, είναι ο ίδιος ο εναντίος, δηλ. ο διάβολος, στα σπλάχνα μας. Γιατί εκείνος είναι ο κατ’ εξοχή φθονερός. Άμα κυριέψει το πλάσμα το μίσος, και γέρος και κατάκοιτος να είναι, δεν έχει τη θέληση να το διώξει. Γίνεται έξις, κι η έξις δεύτερη φύση.
γ. Κάποτε ένα αντρόγυνο είχε το πάθος της ζήλειας. Όπου ήταν να πάει ο άντρας ήθελε να παίρνει και τη σύζυγο του. Όμως εκείνη ζήλευε από τις άλλες γυναίκες. Όταν τους προσκάλεσαν κάπου, λέει ο άντρας στη γυναίκα του: «Πήγαινε εσύ. Εγώ δεν θα πάω». «Όχι, να πάμε μαζί», απαντά η γυναίκα. «Όχι, μόνη σου θα πάεις», λέει ο άντρας. Σκέφτηκε η γυναίκα: Γιατί να θέλει να πάω μόνη μου; Και κατέληξε να του πει: «Θέλω να με ζηλεύεις», διότι, σκέφτηκε, πως για να μην πάει μαζί της δεν την θέλει.
δ. Βλάφτει πολλά η ζήλεια. Κοίταξε από τα μωρά. Άμα ένα μωρό ζηλεύει ούτε τρώει, ούτε πίνει. Μαραζώνει. Η ζήλεια τρώει το μάστρον (αφεντικό) της.
ε. Το κληρονομικό πάθος είναι δύσκολο. Κάποιος βασιλιάς πήρε ένα φιλάργυρο κι ένα ζηλιάρη για να τους προβάρει (να τους δοκιμάσει). «Ζητάτε μου ότι θέλετε και θα σας το δώσω. Όποιος μου ζητήσει πρώτος, θα του το δώσω και ακολούθως θα δώσω στον άλλο διπλά». «Άντε, λέει ο φιλάργυρος του ζηλιάρη, ζήτα για να πιάσω διπλά». Ο ζηλιάρης δεν ζητούσε, τελικά όμως αποφάσισε να ζητήσει: «Να μου βγάλεις το ένα μου μάτι, για να του βγάλεις εκείνου και τα δυο». Δεν κάμνει χαίρι ο ζηλιάρης, ο φθονερός. Βλάπτει τον ίδιο τον εαυτό του.
στ. Όπως ο φιλάργυρος, ενώ έχει πλούσια αγαθά δεν περνά καλά, έτσι και ο φθονερός, ενώ είναι καλά περνά μίζερα.
ζ. Η αμαρτία αρχίζει από μικρή. Ένα ψέμα, μια κλεψιά. Καλό είναι να αποδιώχνουμε τον κλέφτη πριν φωλιάσει μέσα μας. Όπως την αρρώστια έτσι και το πάθος, πρέπει να το αντιμετωπίσομε από την αρχή.
η. Πολλές φορές κι από απροσεξία και από χωρατά (αστεϊσμό) προκαλείται διχόνοια. Οι χωρατάδες είναι του εναντίου. Το ανδρόγυνο, άμα λογοφέρνει και τσακώνεται, πλέον φεύγει ο φόβος και η ντροπή, και προβαίνει από βαρύ σε βαρετότερο λόγο.

Από το βιβλίο ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΑΓΙΟΤΗΤΟΣ, έκδοση του Ιερού Ησυχαστηρίου Αγίας Τριάδος, Λυθροδόντας – Κύπρος.

Ὁ Ἅγιος Ἀθανάσιος ὁ Μέγας

Ὁ Μέγας Ἀθανάσιος γεννήθηκε κατὰ τὸ ἔτος 295 μ.Χ. στὴν Ἀλεξάνδρεια ἀπὸ Χριστιανοὺς γονεῖς. Ἔτυχε ἐπιμελημένης ἐκπαιδεύσεως φιλοσοφικῆς καὶ θεολογικῆς. Κατὰ τὴ νεανική του ἡλικία συνδέθηκε μὲ τὸν Μέγα Ἀντώνιο καὶ ἀσκήτευσε μαζί του στὴν ἔρημο.

Στὴν ἀρχὴ χειροθετήθηκε ἀναγνώστης τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἀλεξανδρείας καὶ τὸ 318 μ.Χ. ἦταν ἤδη διάκονος. Τὸ ἔτος 325 μ.Χ. συνοδεύει τὸν γέροντα Πατριάρχη Ἀλεξανδρείας Ἀλέξανδρο στὴ Νίκαια, ὅπου συγκλήθηκε ἡ Α’ Οἰκουμενικὴ Σύνοδος, «τοῦ χοροῦ τῶν διακόνων ἡγούμενος». Ἐκεῖ, χάρη στὴ μόρφωσή του καὶ μάλιστα στὴ θερμουργὸ καὶ ἀκλόνητη πίστη του, ἀναδείχθηκε ἕνας ἀπὸ τοὺς θαρραλέους ἀγωνιστὲς κατὰ τῆς αἱρέσεως τοῦ Ἀρείου. Μάλιστα δέ, ὅπως ἀποφάνθηκε ἡ ἐν Ἀλεξανδρείᾳ Σύνοδος τοῦ 399 μ.Χ., κυρίως ὁ Ἀθανάσιος «τὴν νόσον τοῦ Ἀρειανισμοῦ ἔστησεν». Κανένας, ἴσως, ἄλλος ἀπὸ τοὺς Πατέρες καὶ Διδασκάλους τῆς Ἐκκλησίας, τῆς περιόδου ἐκείνης, δὲν ἀντιμετώπισε τόσο σπουδαία ἐκκλησιαστικὰ καὶ θεμελιώδη προβλήματα τῆς Ἐκκλησίας, ὅπως ἦταν τὰ περὶ Θεοῦ, κόσμου, ἀνθρώπου, δημιουργίας, τριαδολογίας, ἐνανθρωπήσεως τοῦ Υἱοῦ καὶ Λόγου τοῦ Θεοῦ, σωτηρίας, χριστολογίας, πνευματολογίας, Οἰκουμενικῆς Συνόδου κ.ἄ.

Ἡ φήμη τοῦ Ἀθανασίου ἑδραιώθηκε τόσο πολὺ κατὰ τὴ Σύνοδο τῆς Νίκαιας, ὥστε μετὰ ἀπὸ λίγο, ὅταν πέθανε ὁ γέροντας Πατριάρχης Ἀλεξανδρείας Ἀλέξανδρος ( 17 Ἀπριλίου 328 μ.Χ.), ἐξελέγη Ἐπίσκοπος Ἀλεξανδρείας πιθανότατα τὸν ἴδιο χρόνο.

Ὁ Μέγας Ἀθανάσιος, κατὰ τὰ 46 ἔτη τῆς ἀρχιερατείας του, ὑπῆρξε ὁ στύλος τῆς Ἐκκλησίας καὶ ὁ κατ’ ἐξοχὴν Πατὴρ τῆς Ὀρθοδοξίας. Μερίμνησε δραστήρια γιὰ τὴν ὀργάνωση τῆς Ἐκκλησίας του. Περιηγούμενος τὴν ἐπαρχία του, μετέβη στὴ Θηβαΐδα, τὴν Πεντάπολη, τὴν Κάτω Αἴγυπτο γιὰ νὰ δεῖ ἀπὸ κοντὰ τὶς ἀνάγκες τοῦ ποιμνίου του, τὸ ὁποῖο τὸν ὑποδεχόταν παντοῦ μὲ ἐνθουσιασμό. Ἐγκαθιστοῦσε στὶς διάφορες πόλεις ἄξιους καὶ ἱκανοὺς Ἐπισκόπους, μεταξὺ τῶν ὁποίων καὶ τὸν Ἅγιο Φρουμέντιο ( 30 Νοεμβρίου), τὸν ὁποῖο χειροτόνησε Ἐπίσκοπο Ἀξώμης.

Ὅμως, οἱ Ἀρειανοί, δημιούργησαν πολλὲς ταραχὲς καὶ ὀχλήσεις στὸν Ἅγιο, τὸν ὁποῖο συκοφαντοῦσαν. Ὁ Ἅγιος ἐξορίστηκε πέντε φορὲς καὶ διῆλθε περισσότερα ἀπὸ δεκαέξι χρόνια τῆς ἀρχιερατείας του στὴν ἐξορία. Ἐσύρθη κατ’ ἐπανάληψη ἀπὸ τοὺς Ἀρειανοὺς ἐνώπιον Συνόδων καὶ καθαιρέθηκε. Καταδιώχθηκε ἀπὸ αὐτοκράτορες, ὑπέφερε ἀνεκδιήγητες ταλαιπωρίες καὶ στερήσεις, εἶδε πολλοὺς ἀπὸ τοὺς συνεργάτες του νὰ ὑποκύπτουν στὶς πιέσεις καὶ τὴν βία τῶν Ἀρειανῶν καὶ τὸν Ἐπίσκοπο Ρώμης Λιβέριο (352 – 366 μ.Χ) νὰ ὑπογράψει ἀρειανικὸ ὅρο πίστεως, γιὰ νὰ ἀποφύγει τὴν ἐξορία. Ἦλθαν στιγμές, κατὰ τὶς ὁποῖες ὁ χριστιανικὸς κόσμος φαινόταν ἀντίθετος πρὸς τὸν Ἅγιο, ἀλλὰ αὐτὸς ποτὲ δὲν κάμφθηκε καὶ ἀγωνιζόταν γιὰ τὴν ἀλήθεια.

Ἀφορμὴ γιὰ τὶς διώξεις κατὰ τοῦ Ἁγίου, ἔδωσε ἡ ἄρνησή του νὰ ἀποκαταστήσει στὴν ἐκκλησιαστικὴ κοινωνία τὸν ὑπὸ τῆς Α’ Οἰκουμενικῆς Συνόδου καθαιρεθέντα Ἄρειο, ὁ ὁποῖος παρουσιαζόταν ὑποκριτικὰ ὡς ἀποδεχόμενος τὴν ὀρθόδοξη διδασκαλία. Ὅταν ὁ Ἄρειος ἀνακλήθηκε ἀπὸ τὴν ἐξορία ὑπέβαλε τὸ 330 ἢ 331 μ.Χ. ὁμολογία πίστεως, στὴν ὁποία ἀπέφυγε ἐπιμελῶς νὰ ἀναφέρει τὶς ἀρειανικὲς ἐκφράσεις. Ὁ Ἅγιος Ἀθανάσιος εἶδε τὴν ἀπάτη καὶ τὸ δόλο τοῦ Ἀρείου καὶ ἀρνήθηκε κατηγορηματικὰ νὰ δεχθεῖ σὲ κοινωνία τὸν Ἄρειο παρὰ τὴ διαταγὴ τοῦ αὐτοκράτορα Μεγάλου Κωνσταντίνου. Μετὰ τὴν ἄρνηση τοῦ Ἁγίου, οἱ ἐχθροί του ἄρχισαν νὰ ὀργανώνουν συστηματικὰ τὸν κατ’ αὐτοῦ ἀγώνα. Ὁ Μέγας Κωνσταντίνος, ἂν καὶ τιμοῦσε τὸν Ἅγιο Ἀθανάσιο γιὰ τὸ ἦθος καὶ τὸ θάρρος του, παρασύρθηκε τελικὰ ἀπὸ τὶς συνεχεῖς ἐναντίον του μηχανορραφίες τῶν Ἀρειανῶν καὶ διέταξε τὴ σύγκλιση Συνόδου στὴν Καισάρεια, τὸ 335 μ.Χ., μὲ σκοπὸ τὴν ἐξέταση τῶν κατηγοριῶν κατὰ τοῦ Ἀθανασίου. Ἡ Σύνοδος τελικὰ συγκλήθηκε στὴν Τύρο τῆς Φοινίκης. Ὁ Ἀθανάσιος συνῆλθε στὴ Σύνοδο, στὴν ὁποία παρέστησαν 60 Ἀρειανοὶ Ἐπίσκοποι. Οἱ κατηγορίες δὲν ἦταν δυνατὸν νὰ σταθοῦν παρὰ τὰ ἐφευρήματα τῶν αἱρετικῶν. Ἐπειδή, ὅμως, ἔγινε ἀντιληπτὸ ὅτι οἱ ἐχθροί του Ἀθανασίου ζητοῦσαν νὰ τὸν φονεύσουν, οἱ ἄνθρωποι τοῦ βασιλέως, ποὺ εἶχαν ἐπιφορτισθεῖ τὴν τήρηση τῆς τάξεως καὶ τῆς εἰρήνης, τὸν φυγάδευσαν κρυφά. Ἔτσι κατέφυγε στὴν Κωνσταντινούπολη καὶ ζήτησε νὰ δεῖ τὸν αὐτοκράτορα, ὁ ὁποῖος λόγω τῶν διαβολῶν, ἀρνήθηκε νὰ τὸν δεχθεῖ σὲ ἀκρόαση καὶ διέταξε τὴν ἐξορία του στὴ Γαλατία. Ἐπανῆλθε στὴν ἕδρα του μετὰ τὸ θάνατο τοῦ Μεγάλου Κωνσταντίνου, στὶς 23 Νοεμβρίου 337 μ.Χ. Πλὴν ὅμως καὶ πάλι οἱ ἐχθροί του ἄρχισαν τὶς κατ’ αὐτοῦ διαβολὲς καὶ συκοφαντίες. Τότε ὁ Ἀθανάσιος συγκάλεσε Σύνοδο στὴν Ἀλεξάνδρεια, τὸ 339 μ.Χ στὴν ὁποία ἔλαβαν μέρος 100 Ἐπίσκοποι. Οἱ ἐχθροί του τότε, συγκρότησαν ἀρειανικὴ Σύνοδο στὴν Ἀντιόχεια, ἡ ὁποία τὸν καθαίρεσε καὶ ὅρισε ὡς Ἐπίσκοπο Ἀλεξανδρείας τὸν Εὐσέβιο τὸν Ἐμισηνό, ἀντ’ αὐτοῦ δέ, ἐπειδὴ δὲν ἀποδέχθηκε τὴν ἐκλογή, τὸν Καππαδόκη Γρηγόριο, ὁ ὁποῖος ἐγκαταστάθηκε στὴν Ἀλεξάνδρεια διὰ τῆς βίας μετὰ τὴν ἀπομάκρυνση τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου.

Τότε ὁ Ἅγιος κατέφυγε στὴ Ρώμη, ὅπου εὑρίσκονταν καὶ ἄλλοι ἐξόριστοι ἱερεῖς καὶ Ἐπίσκοποι. Ἐκεῖ, τὸν δέχθηκαν ὅλοι μὲ τιμὴ καὶ ἀναγνώρισαν τοὺς ἀγῶνες του ὑπὲρ τῆς Ὀρθοδοξίας. Ἔτσι, ὁ Πάπας Ἰούλιος συγκάλεσε, τὸ ἔτος 341 μ.Χ., Σύνοδο, ἡ ὁποία ἀναγνώρισε τὸν Ἅγιο Ἀθανάσιο ὡς κανονικὸ Ἐπίσκοπο Ἀλεξανδρείας καὶ τὸν κήρυξε ἀθῶο ἀπὸ ὅλες τὶς κατηγορίες τῶν ἐχθρῶν του.

Ὅταν τὸ 345 μ.Χ. πέθανε ὁ Ἀλεξανδρείας Γρηγόριος, κατόπιν ὑποδείξεως τοῦ Κώνσταντος, ὁ αὐτοκράτορας Κωνστάντιος ἀνακάλεσε τὸν Ἅγιο Ἀθανάσιο ἀπὸ τὴν ἐξορία. Ὁ Ἅγιος ἐπέστρεψε γενόμενος δεκτὸς θριαμβευτικὰ ἀπὸ τὸ ποίμνιό του. Ἀλλὰ καὶ αὐτὴ τὴ φορὰ μόνο γιὰ λίγο ἔμεινε ἀδιατάρακτος στὴν ἕδρα του, διότι μετὰ τὴν δολοφονία τοῦ Κώνσταντος, τὸ ἔτος 350 μ.Χ., ὁ Κωνστάντιος, πεισθεὶς σὲ νέες διαβολὲς καὶ πιέσεις τῶν φίλων τῶν Ἀρειανῶν, καταδίκασε συνοδικῶς τὸν Ἅγιο Ἀθανάσιο. Ἀπέστειλε μάλιστα καὶ στρατιῶτες, γιὰ νὰ τὸν συλλάβουν τὴν νύκτα τῆς 9ης Φεβρουαρίου 356 μ.Χ., ἐνῶ τελοῦσε παννυχίδα μὲ πλῆθος πιστῶν στὸ Ναὸ τοῦ Ἁγίου Θεωνᾶ. Ὁ Ἅγιος φυγαδεύτηκε στὴν ἔρημο, ὅπου παρέμεινε ἕξι χρόνια, παρακολουθώντας τὶς κινήσεις καὶ ἐνέργειες τῶν Ἀρειανῶν καὶ στηρίζοντας τοὺς κλονιζόμενους Χριστιανούς.

Τέλος, ἐπὶ αὐτοκράτορα Ἰουλιανοῦ τοῦ Παραβάτου (361 – 363 μ.Χ.) μπόρεσε νὰ ἐπανέλθει στὴν Ἀλεξάνδρεια καὶ νὰ συγκροτήσει Σύνοδο ἡ ὁποία ἀποτέλεσε σημαντικότατο σταθμὸ στὴν ἱστορία τῶν ἀγώνων τῆς Ὀρθοδοξίας κατὰ τοῦ Ἀρειανισμοῦ.

Οἱ διωγμοὶ συνεχίστηκαν καὶ ἐπὶ αὐτοκράτορα Οὐάλη, ποὺ ἐξόρισε τὸν Ἅγιο. Φοβούμενος ὅμως ἐξέγερση τοῦ λαοῦ τῆς Ἀλεξανδρείας, ἀναγκάσθηκε νὰ ἀνακαλέσει τὸν Ἅγιο ἀπὸ τὴν ἐξορία.

Ἀγωνιζόμενος γιὰ τὴν ὀρθόδοξη πίστη μέχρι τὸ τέλος τοῦ βίου του, κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη στὶς 2 Μαΐου 373 μ.Χ., σὲ ἡλικία 75 ἐτῶν, ἀφοῦ κατεκόσμησε τὸ θρόνο τῆς Ἀλεξανδρείας.

Ἡ Ἐκκλησία πολὺ νωρὶς τοῦ ἀπένειμε τὸν τίτλο τοῦ Μεγάλου Πατρὸς αὐτῆς. Εἶναι ἐκεῖνος ποὺ διαισθάνθηκε καὶ ἀντιλήφθηκε ἄριστα τὶς λεπτεπίλεπτες σχέσεις ἀλληλεξαρτήσεως τῶν ἐπὶ μέρους ἀληθειῶν τῆς πίστεως, οἱ ὁποῖες στὴ σκέψη του ἀποτελοῦν τμήματα μιᾶς καὶ τῆς αὐτῆς ἀλήθειας, ὥστε ἡ πλάνη περὶ τὴν μία ἐπὶ μέρους ἀλήθεια, νὰ συνεπάγεται ἀναπότρεπτα τὴν ἀνατροπὴ ὁλόκληρου τοῦ συστήματος τῆς χριστιανικῆς διδασκαλίας καὶ τὴν δημιουργία αἱρέσεως.
Ἀλλὰ ὁ Ἅγιος καὶ μὲ τὸν καθόλου βίο του, ἀπέδειξε τὸ ἐνάρετο καὶ τὸ εὐσεβές του ἤθους αὐτοῦ σὲ τέτοιο βαθμό, ὥστε τὸ ὄνομά του νὰ ἀποβεῖ ταυτόσημο πρὸς τὴν ἀρετή. Γι’ αὐτὸ λέγει ἐπιγραμματικὰ ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Ναζιανζηνὸς : «Ἀθανάσιον ἐπαινῶν, ἀρετὴν ἐπαινέσομαι· ταὐτὸν γὰρ ἐκεῖνόν τε εἰπεῖν καὶ ἀρετὴν ἐπαινέσαι». Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος συνεχίζοντας παρατηρεῖ ὅτι ὁ Μέγας Ἀθανάσιος ἔγινε κατ’ ἐξοχὴν δέκτης τοῦ θείου φωτισμοῦ, ἔφθασε σὲ ὕψος βιβλικῶν προσώπων καὶ ἴσως μάλιστα κάποια ἀπὸ αὐτὰ νὰ ὑπερέβαλε, γιατί κυριολεκτικὰ ἑνώθηκε καὶ ἔγινε ἕνα μὲ τὸ θεῖο φῶς. Καὶ ἔτσι μόνο κατόρθωσε νὰ ἀντιμετωπίσει τὶς μεγάλες κακοδοξίες τῶν αἱρετικῶν τῆς ἐποχῆς του.


Ἀπολυτίκιον. Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.

Ἔργοις λάμψαντες Ὀρθοδοξίας, πᾶσαν σβέσαντες, κακοδοξίαν, νικηταὶ τροπαιοφόροι γεγόνατε· τῇ εὐσεβείᾳ τὰ πάντα πλουτήσαντες, τὴν Ἐκκλησίαν μεγάλως κοσμήσαντες, ἀξίως εὕρατε, Χριστὸν τὸν Θεὸν ἡμῶν, δωρούμενον πᾶσι τὸ μέγα ἔλεος.


Ἕτερον Ἀπολυτίκιον. Ἦχος γ’. Τὴν ὡραιότητα.
Ὡς βρύσις δίκρουνος, λαμπρῶς βλυστάνετε, δογμάτων πέλαγος, πᾶσι τοῖς πέρασιν, Ἱεραρχῶν ἡ ξυνωρίς, ἐκφάντορες τῶν ἀρρήτων, Πάτερ Ἀθανάσιε, τῆς Τριάδος τὸ ὄργανον, καὶ θεόφρον Κύριλλε, Θεοτόκου ὁ πρόμαχος, σοφίας οὐρανίου κρατῆρες, πᾶσι ζωῆς κιρνῶντες πόμα.


Κοντάκιον. Ἦχος δ’. Ἐπεφάνης σήμερον.
Ἱεράρχαι μέγιστοι τῆς εὐσεβείας, καὶ γενναῖοι πρόμαχοι, τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ, πάντας φρουρεῖτε τοὺς ψάλλοντας· Σῶσον Οἰκτίρμον, τοὺς πίστει τιμῶντάς σε.


Μεγαλυνάριον.
Ἄνθραξ Ἀθανάσιος νοητός, ὤφθη καταφλέγων, τὴν Ἀρείου ὕλην σαθράν· κῦρος δὲ δογμάτων, ὁ Κύριλλος παρέχει, ἐλέγχων Νεστορίου, τὴν ἀθεότητα.

Παρασκευή 13 Ιανουαρίου 2012

Το θαύμα του αγίου Ιωάννη στην Ουάσιγκτον

Μπορεί το μυστήριον της ανομίας, που αναφέρει ο Απόστολος Παύλος στην δευτέρα προς Θεσσαλονικείς Επιστολή του να προκαλεί αναταραχές και προβλήματα στους κόλπους της Εκκλησίας αλλά το βέβαιο είναι ότι παράλληλα ο Χριστός μας εργάζεται με χίλιους δύο τρόπους για να εισέλθουν στο σκάφος της σωτηρίας όλο και περισσότεροι πιστοί. Ο Ιησούς και Σωτήρας μας ενισχύει πάντα τους πιστούς εκείνους που εργάζονται στον Αμπελώνα Του. Απλώνει πάνω τους ένα πέπλο προστασίας και βοηθά να εκπληρώσουν τους θεάρεστους αγώνες τους.
Είναι αλήθεια ότι τα τελευταία χρόνια η Ορθόδοξη Εκκλησία είχε και συνεχίζει να έχει στις τάξεις της αγίους – στυλοβάτες της αληθινής εν Χριστώ ζωής. Αναστήματα που έγιναν ζωντανά παραδείγματα της αγάπης και των ηθικών αρχών που δίδαξε ο Κύριός μας. Οι γέροντες Πορφύριος, Ιάκωβος, Παϊσιος, Ιωσήφ και Ευμένιος και τόσοι άλλοι ανανέωσαν τους δρόμους και την πορεία για την εν Χριστώ ζωή. Αυτήν την πορεία ακολούθησαν και ακολουθούν σήμερα χιλιάδες πνευματικά τέκνα τους σ’ όλο τον κόσμο. Και η πορεία αυτή είναι γεμάτη θαύματα για τους πιστούς και ανεξήγητα φαινόμενα για αυτούς που δεν πιστεύουν…
Ένα τέτοιο διαρκές θαύμα εξελίσσεται τις τελευταίες δεκαετίες στις ΗΠΑ και στον Καναδά από το πνευματικό τέκνο του Αγιορείτη γέροντα Ιωσήφ, τον Αγιορείτη μοναχό και γέροντα σήμερα Εφραίμ. Πρόκειται για κληρικό υπόδειγμα που με τη βοήθεια του Θεού κατέστη ο κτήτωρ 11 Ιερών Μονών στην Ελλάδα και 18 στις ΗΠΑ και τον Καναδά. Ο Θεός τον αξίωσε να θεμελιώσει 29 μοναστήρια, να τα θωρακίσει με τις αρχές του Χριστού, να τα καταστήσει Ορθόδοξους Προμαχώνες. Αληθινά καταφύγια στα οποία προσφεύγουν χιλιάδες πιστοί προκειμένου να νιώσουν τη γαλήνη και την ειρήνη μέσω της προσευχής, της συμμετοχής στα μυστήρια και στη μοναχική- μοναδική ζωή…
Σε ένα τέτοιο καταφύγιο στην Πολιτεία Ουάσιγκτον των ΗΠΑ , στη βορειοδυτική πλευρά βρέθηκα στις αρχές Ιανουαρίου για προσκύνημα. Είναι το 14ο μοναστήρι που ιδρύει ο γέροντας Εφραίμ στις ΗΠΑ και ήδη αν και ακόμη δεν έχει συμπληρώσει δεκαετία εν τούτοις έχει να παρουσιάσει πολλά επιτεύγματα. Είναι η Ιερά Μονή του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου. Βρίσκεται σε μια ορεινή περιοχή της Πολιτείας Ουάσιγκτον, στο Γκόλντενταλ, δύο ώρες δρόμο από το Πόρτλαντ του Όρεγκον.
Το μοναστήρι αυτό κρύβει ένα αληθινό θαύμα του Χριστού. Όλα άρχισαν από τη στιγμή που ο Ολλανδικής καταγωγής ιατρός Gerald Timmer γνώρισε στα γεράματά του την Ορθοδοξία. Ο αείμνηστος ιερέας π. Ηλίας, ο ακούραστος λειτουργός του Υψίστου ανέλαβε να κατηχήσει στα νάματα της Ορθοδοξίας τον καλό αυτό ιατρό- μόνιμο κάτοικο των ΗΠΑ. Στην προσπάθεια αυτή σημαντικό ρόλο διαδραμάτισε και η πρεσβυτέρα του π. Ηλία, κ. Έφη Στεφανόπουλου, η οποία μετά την κατήχηση μιλούσε στο γιατρό για την πλούσια παράδοση, τα Ορθόδοξα μοναστήρια και την προσφορά τους στην κοινωνία. Ο γιατρός άκουγε πρωτόγνωρα γι’ αυτόν πράγματα και ένιωθε τη ζεστασιά του Χριστού να τον κυριεύει.
Μετά την Βάπτισή του και την ένταξή του στην μεγάλη οικογένεια του Ιησού μας δραστηριοποιήθηκε έντονα παίρνοντας ενεργά μέρος στη ζωή της ενορίας της Αγίας Τριάδος, όπου υπηρετούσε ο π. Ηλίας. Εκεί στις χριστιανικές συντροφιές αφουγκράστηκε για πρώτη φορά την πρόταση για ίδρυση Ορθοδόξου μοναστηριού. Μια πρόταση που ο π. Ηλίας συζητούσε αρκετό καιρό με το συμβούλιο, χωρίς ωστόσο να υπάρχει πέρα της επιθυμίας κάτι περισσότερο. Ο Θεός επέλεξε λοιπόν η επιθυμία αυτή να εκπληρωθεί μέσω του νεοεισερχόμενου στην Εκκλησία του Ολλανδού ιατρού.
Κάποια λοιπόν ημέρα ο ιατρός πλησίασε τον π. Ηλία και του εκμυστηρεύτηκε πως σκέπτεται να αφήσει την εξοχική κατοικία του στην Ιερά Μητρόπολη του Σαν Φραντσίσκο υπό ένα όρο. Ο π. Ηλίας αρχικώς ξαφνιάστηκε. Κράτησε ωστόσο τη ψυχραιμία του και ζήτησε να μάθει την προϋπόθεση που έθετε ο γιατρός. Ο γέροντας γιατρός είπε πως προϋπόθεση αποτελεί να κτισθεί εκεί στο βουνό ένα Ορθόδοξο μοναστήρι. Δεν μπορούσε να πιστέψει αυτό που άκουσε ο παπά Ηλίας. Γνώριζε όμως πως είναι πολύ δύσκολο να επιτευχθεί ο όρος. Τηλεφώνησε στον Ισίδωρο Γαρυφαλλάκη, μέλος του συμβουλίου και ένα από τα πιο δραστήρια μέλη της ελληνικής Ορθόδοξης Κοινότητας. Η απάντηση που έλαβε από εκείνον τον αναθάρρυνε. Ο Ισίδωρος, άρχοντας σήμερα της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας, του δήλωσε πως θα τεθεί επικεφαλής της εκστρατείας αρκεί ο Μητροπολίτης Αντώνιος να έδινε το πράσινο φως.
Ο αείμνηστος Μητροπολίτης Αντώνιος ενθουσιάστηκε με την είδηση και επικοινώνησε με τον γέροντα Εφραίμ, τον Αγιορείτη κληρικό ζητώντας του βοήθεια. Οι προσευχές όλων στον άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο έπιασαν τόπο και σε πολύ λίγο χρονικό διάστημα ήδη στην περιοχή έφθασαν από το μοναστήρι της Παναγίας της Οδηγήτριας του Βόλου οι τρεις πρώτες μοναχές. Ο π. Εφραίμ έχρισε ηγουμένη τη γερόντισσα Ευπραξία, η οποία μαζί με τις αδελφές Παρθενία και Αγνή άρχισαν να μετατρέπουν το χώρο. Πρώτο τους μέλημα η δημιουργία Ιερού Ναού. Οι δυσκολίες πάμπολλες τόσο για τις μοναχές όσο και για την επιτροπή που είχε συσταθεί με επικεφαλής τον Ισίδωρο Γαρυφαλλάκη.
Όμως χάρη στη βοήθεια του Θεού αντιμετωπίστηκαν με επιτυχία. Αγοράστηκε η γύρω έκταση, ανακατασκευάστηκαν τα κτίρια, διαμορφώθηκαν τα κελιά, δημιουργήθηκαν εργαστήριο αγιογραφίας και ιεροραφείο. Ακόμη κατασκευάστηκε ξενώνας και αρχονταρίκι, στο οποίο βρίσκεται και έκθεση με τα εργόχειρα των μοναχών. Ο δήμαρχος της περιοχής αλλά και πολλοί κάτοικοι των γύρω χωριών αρχικά ήταν εχθρικοί. Τώρα όμως όχι μόνο έχουν αλλάξει τη συμπεριφορά αλλά πολλοί εξ αυτών συμπεριλαμβανομένου και του δημάρχου βαπτίσθηκαν Ορθόδοξοι.
Σήμερα η αδελφότητα της Μονής αριθμεί 16 μοναχές και δόκιμες, στην πλειοψηφία τους αμερικανικής καταγωγής. Η αδελφότητα ακολουθεί αγιορείτικο τυπικό, κάτι που προκαλεί μυσταγωγία και κατάνυξη και αγγίζει πολλούς Αμερικανούς.
Όπως μας είπαν οι αδελφές Παρθενία και Αγνή στα δέκα χρόνια έχουν γίνει θαύματα και πιστεύουν ακράδαντα ότι ο Θεός θα συνεχίσει να βοηθά ώστε ο χώρος των 200 περίπου στρεμμάτων να λάβει μορφή Αγιορείτικου μοναστηριού. Οι μοναχές δεν κρύβουν πως με τα εργόχειρα καλύπτουν τις βασικές ανάγκες λειτουργίας της Ιεράς Μονής του Αγίου Ιωάννου αλλά απαιτούνται ακόμη πολλά, όπως λ. χ. η ανέγερση Καθολικού.
Η διεύθυνση της Ιεράς Μονής του Αγίου Ιωάννου Προδρόμου είναι St JOHN’S, GREEK ORTHODOX MONASTERY, 2378 HWY 97. GOLDENDALE WA 98620 USA και το τηλέφωνο 0015097736650. Η ηλεκτρονική διεύθυνση είναι www. Stjohnmonastery.org.
Λεζάντα φωτο: Η εκδότρια του Σ.Ο. Θ. Παναγιώτου ανάμεσα στην ηγουμένη, τις αδελφές Αγνή και Παρθενία και το ζεύγος των ευεργετών της Μονής Γαρυφαλλάκη

Πηγή: Σ.Ο. ΤΕΥΧ. Ιανουαρ. 2005

Τρίτη 3 Ιανουαρίου 2012

"ΕΣΤΙΑ ΠΑΤΕΡΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ " ΣΑΒΒΑΤΟ 14 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2011 ΩΡΑ 16.00(ΠΟΛΕΜΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ) ΗΜΕΡΙΔΑ ΜΕ ΘΕΜΑ : ΤΑ ΑΙΤΙΑ ΤΗΣ "ΚΡΙΣΕΩΣ" ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΕΡΒΑΣΗ ΤΗΣ

ΕΠΕΙΔΗ ΔΕΝ ΕΙΜΑΣΤΕ ΜΟΝΟΦΥΣΙΤΕΣ
ΚΑΙ ΕΠΕΙΔΗ
ΔΕΝ ΚΑΝΟΥΜΕ "ΥΠΑΚΟΗ"
ΣΤΗ ΝΕΑ ΚΑΤΟΧΗ
 
 

Νὰ σκεπτόμεθα συνεχῶς τὴν Βασιλείαν τῶν Οὐρανῶν. Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου

Ὁ Δαβὶδ ἔλεγε: «Πότε θὰ φθάσω διὰ νὰ ἰδῶ τὸ πρόσωπο τοῦ Θεοῦ;» Kαὶ ἐὰν μὲν ἦτο κάποιος ἁπλοῦς, ἀσήμαντος καὶ ταπεινὸς ἄνθρωπος, ζῶν μέσα εἰς τὴν πτωχείαν, θὰ ἦτο καὶ τότε σπουδαῖον πρᾶγμα τό νὰ περιφρονήσῃ τὴν παροῦσαν ζωήν, πλὴν ὅμως δὲν εἶναι τόσον σπουδαῖον ὅπως ἀκριβῶς τώρα αὐτὸς ποὺ ἦτο Βασιλεὺς καὶ ἀπελάμβανε τόσον ἀπολαυστικὴν ζωήν, ποὺ ἦτο μέτοχος τόσον μεγάλης δόξης, ποὺ ἐπέτυχεν ἀμετρήτους νίκας καὶ ἐνίκησεν εἰς πολλοὺς πολέμους καὶ ἦτο λαμπρὸς καὶ δοξασμένος παντοῦ, ὅλα μὲν αὐτὰ νὰ τὰ περιφρονῆ, καὶ πλοῦτον καὶ δόξαν καὶ ὅλην τὴν τρυφηλήν ζωήν, νὰ ἔχῃ δὲ ἐστραμμένην ὅλην τὴν προσοχήν του πρὸς τὰ μέλλοντα· αὐτὸ εἶναι γνώρισμα μιᾶς μεγαλόψυχης διάνοιας· αὐτὸ εἶναι δεῖγμα φιλοσόφου ψυχῆς, ποὺ φτερουγίζει πρὸς τὸν οὐράνιον ἔρωτά της.
Τὸν Δαβὶδ λοιπὸν καὶ ἡμεῖς ἂς μιμηθῶμεν καὶ ἂς μὴ θαυμάσωμεν τὰ παρόντα, διὰ νὰ θαυμάσωμεν τὰ μέλλοντα· μᾶλλον δὲ ἂς θαυμάσωμεν τὰ μέλλοντα, διὰ νὰ μὴ θαυμάσωμεν τὰ παρόντα. Διότι, ἐὰν ζῶμεν μὲ τὴν σκέψιν μας συνεχῶς πρὸς τὰ μέλλοντα ἐκεῖνα καὶ σκεπτώμεθα τὴν Βασιλείαν τῶν Οὐρανῶν, τὴν ἀθανασίαν, τὴν αἰώνιον ζωήν, τὴν συναναστροφὴν μὲ τοὺς ἀγγέλους, τὴν ἐπικοινωνίαν μὲ τὸν Χριστόν, τὴν ἀθάνατον ἐκείνην δόξαν, τὴν ζωὴν ποὺ εἶναι ἀπηλλαγμένη ἀπὸ κάθε ὀδύνην, καὶ ἐὰν ἀναλογιζώμεθα ὅτι τὰ δάκρυα καὶ οἱ ὀνειδισμοὶ καὶ αἱ ὕβρεις καὶ ὁ θάνατος καὶ αἱ λύπαι καὶ ὁ πόνος καὶ τὰ γηρατειὰ καὶ αἱ ἀσθένειαι καὶ αἱ ἀρρώστιαι καὶ ἡ πτωχεία καὶ ἡ συκοφαντία καὶ ἡ χηρεία καὶ ἡ
ἁμαρτία καὶ ἡ περιφρόνησις καὶ ἡ κόλασις καὶ ἡ τιμωρία καὶ ὁτιδήποτε ἄλλο τῆς παρούσης ζωῆς εἶναι λυπηρὸν καὶ ἀηδιαστικόν, ὅλα μαζὶ αὐτὰ ἐξαφανίζονται, ἐγκαθίστανται δὲ εἰς τὴν θέσιν αὐτῶν ἡ εἰρήνη, ἡ πραότης, ἡ ἐπιείκεια, ἡ ἀγάπη, ἡ χαρά, ἡ δόξα, ἡ τιμή, ἡ λαμπρότης, καὶ ὅλα τὰ ἄλλα, ὅσα οὔτε ὁ λόγος θὰ ἠμπορέση νὰ παραστήσῃ, τίποτε ἀπὸ τὰ τῆς παρούσης ζωῆς δὲν θὰ μᾶς προσελκύσῃ, ἀλλὰ καὶ ἡμεῖς θὰ ἠμπορέσωμεν νὰ λέγωμεν μαζὶ μὲ τὸν Προφήτην: «Πότε θὰ φθάσω διὰ νὰ ἰδῶ τὸ πρόσωπον τοῦ Θεοῦ;» Καὶ ζῶντες κατ’ αὐτὸν τόν τρόπον οὔτε εἰς παραλογισμοὺς θὰ φθάνωμεν ἐξ αἰτίας τῶν λαμπρῶν πραγμάτων τῆς παρούσης ζωῆς, οὔτε θὰ περιπέσωμεν εἰς λύπην ἐξ αἰτίας τῶν λυπηρῶν πραγμάτων, οὔτε φθόνος, οὔτε κενοδοξία, οὔτε τίποτε ἄλλο ἀπὸ τὰ παρόμοια θὰ μᾶς ἑλκύση ποτέ…


Ἀπὸ τὸ βιβλίο :
Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου
«ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΑ ΜΑΡΓΑΡΙΤΑΡΙΑ».
Ἐκδόσεις: Ὀρθόδοξος Κυψέλη, 2000 μ.Χ.

Κλείνει σπίτια το Facebook - Το 1/3 των χωρισμών οφείλεται σε αυτό

Τον περασμένο Ιανουάριο, η Telegraph ανέφερε ότι το φλερτ στο κοινωνικό δίκτυο είχε αρχίσει να αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους παράγοντες που συνέβαλαν στην διάλυση ενός γάμου, με έναν ειδικό να έχει μελετήσει περί τις 30 περιπτώσεις σε διάστημα εννέα μηνών, στις οποίες το Facebook, αποτελούσε την αιτία χωρισμού.
Εν τω μεταξύ, μια δικηγορική εταιρεία υποστήριξε ότι μία στις πέντε υποθέσεις διαζυγίων, κατά το προηγούμενο έτος έκανε μνεία στο δημοφιλές κοινωνικό δίκτυο.

Τώρα, απ΄ ότι φαίνεται το Facebook εμπλέκεται στο 33% των λεγόμενων ανάρμοστων συμπεριφορών για το 2011 μεταξύ των ζευγαριών, σημειώνοντας έτσι μία αύξηση της τάξης του 13% από τα προηγούμενα νούμερα για το 2009.



Με βάση ένα δείγμα έρευνας, περί των 5.000 υποθέσεων διαζυγίων, οι πιο κοινές αναφορές στο Facebook σε αιτήσεις για διαζύγια, σχετίζονται με τη συμπεριφορά των συζύγων με το αντίθετο φύλο, καθώς και ότι οι σύζυγοι το χρησιμοποιούν για τον αρνητικό σχολιασμό των πρώην τους. Αυτές, μάλιστα, οι δημόσιες αναρτήσεις χρησιμοποιήθηκαν και ως επιχειρήματα και στοιχεία για την σύνταξη των αιτήσεων διαζυγίου. Οι τρεις κορυφαίοι λόγοι που αναφέρθηκαν ήταν:

1.) Ανάρμοστα μηνύματα σε μέλη του αντίθετου φύλου
2.) Ανάρτηση «δυσάρεστων/προσβλητικών» σχολίων από τα μέλη του πρώην ζευγάρι στα wall, ο ένας του άλλου
3.) Φίλοι στο Facebook να αναφέρουν τη συμπεριφορά κάποιου εκ των δύο του ζευγαριού

Εκπρόσωπος μίας σχετικής με ανάληψη διαζυγίων ιστοσελίδας, Divorce-Online, αναφέρει:

«Η κοινωνική δικτύωση έχει γίνει το κύριο εργαλείο επικοινωνίας και αρχίζει να υποκαθιστά τα γραπτά, ακόμα και τα e-mail, κατά τη γνώμη μου. Αν κάποιος επιθυμεί μία έξω-συζυγική σχέση ή ένα απλό φλερτ, τότε το κοινωνικό δίκτυο αποτελεί τον πιο εύκολο χώρο για να το κάνει. Επίσης, το Facebook, λειτουργεί και ως μέσο εκδίκησης για τα πρώην ζευγάρια, μιας και χρησιμοποιούν το wall για να «ξεσπάσουν», προχωρώντας σε αρνητικά σχόλια. Οι άνθρωποι πρέπει να είναι προσεκτικοί τι γράφουν στους τοίχους τους, μιας και αυτά τα σχόλια προσκομίζονται στις δικαστικές αίθουσες, όπου αποτελούν στοιχεία για οικονομικές διαφορές και σε ορισμένες περιπτώσεις, ακόμα και για την επιμέλεια των παιδιών».

Δεν ήταν μόνο το Facebook που αναφέρθηκε σε υποθέσεις διαζυγίου, αν και το αντίπαλο δέος, Twitter, εμφανίστηκε σε μόλις 20 περιπτώσεις, δηλαδή αποτέλεσε στοιχείο για λιγότερο του 1% των περιπτώσεων. Όμως και σε αυτό, ο αρνητικός σχολιασμός στους πρώην συντρόφους ήταν ένας από τους βασικούς λόγους αναφοράς.

ΠΗΓΗ: proho.gr
http://www.real.gr
tnsite.gr
Τον τίτλο τον δανειστήκαμε από εφημερίδα Σημερινή